แหล่งที่มา  http://th.wikipedia.org/wiki/

จังหวัดประจวบคีรีขันธ์

จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี

คำขวัญ

เมืองทองเนื้อเก้า มะพร้าว สับปะรด
สวยสด หาด เขา ถ้ำ งามล้ำน้ำใจ

ข้อมูลทั่วไป

ชื่ออักษรไทย

ประจวบคีรีขันธ์

ชื่ออักษรโรมัน

 Prachuap Khiri Khan

ชื่อไทยอื่นๆ

ประจวบ

ต้นไม้ประจำจังหวัด

เกด

ดอกไม้ประจำจังหวัด

เกด

ข้อมูลสถิติ

พื้นที่

6,367.6 ตร.กม.
(อันดับที่ 33)

ประชากร

500,378 คน^[1] (พ.ศ. 2551)
(อันดับที่ 50)

ความหนาแน่น

78.58 คน/ตร.กม.
(อันดับที่ 59)

ศูนย์ราชการ

ที่ตั้ง

ศาลากลางจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ ถนนสละชีพ ตำบลประจวบคีรีขันธ์ อำเภอเมืองประจวบคีรีขันธ์ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์ 77000

โทรศัพท์

(+66) 0 3260 3991-5

โทรสาร

(+66) 0 3260 3991-5

หวัดประจวบคีรีขันธ์ เป็นจังหวัดในภาคกลางตามการแบ่งการปกครองของประเทศไทย 

บ้างก็ว่าเป็นจังหวัดในภาคตะวันตกตามการแบ่งทางภูมิศาสตร์ บ้างก็ว่าเป็นจังหวัดภาคใต้ตอนบนตามการแบ่งทางภูมิอากาศ

ประวัติศาสตร์

จังหวัดประจวบคีรีขันธ์มีประวัติศาสตร์ความเป็นมาไม่ค่อยแน่ชัด

เนื่องจากเป็นพื้นที่แคบ ยามมีศึกสงครามยากแก่การป้องกันจึงต้องปล่อยให้เป็นเมืองร้างหรือยุบเมืองเป็นส่วนหนึ่งของเมืองเพชรบุรี ในอดีตเป็นเพียงเมืองชั้นจัตวาเล็ก ๆ ที่รวมกันอยู่ภายใต้การปกครองของเมืองเพชรบุรี

พอถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัยจึงได้โปรดเกล้าฯ ตั้งเมือง เมืองบางนางรม ที่ปากคลองบางนางรม ได้รวมเมืองบางนางรม เมืองกุย และเมืองคลองวาฬ แต่สภาพที่ดินไม่เหมาะสมแก่การเพาะปลูกจึงได้มีการย้ายเมืองไปยังเมืองกุยบุรีที่มีความอุดมสมบูรณ์และการตั้งบ้านเรือนหนาแน่นกว่า แต่ยังเรียกเมืองบางนางรมตามเดิม

จวบจนถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงได้เปลี่ยนชื่อเมืองเป็น เมืองประจวบคีรีขันธ์

เพื่อให้ชื่อคล้องกับชื่อของเกาะกงที่แยกออกจากจังหวัดตราดคือ "เมืองประจันตคีรีเขต"

จนถึงรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว ทรงจัดการปกครองแบบมณฑลเทศาภิบาล เมืองประจวบคีรีขันธ์จึงถูกยุบรวมเป็นอำเภอหนึ่งของเมืองเพชรบุรี 

และต่อมาได้มีการย้ายเมืองประจวบคีรีขันธ์มาตั้งที่ตำบลเกาะหลัก ในช่วงนี้เมืองประจวบคีรีขันธ์และเมืองปราณบุรีขึ้นตรงกับเมืองเพชรบุรี

ส่วนเมืองกำเนิดนพคุณขึ้นตรงกับเมืองชุมพร ด้วยพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวมีพระราชดำริสงวนชื่อเมืองปราณ ไว้ (เมืองเก่าที่ตั้งอยู่ที่ปากน้ำปราณบุรี) จึงได้เปลี่ยนชื่อเมืองประจวบคีรีขันธ์ที่ตั้งอยู่ที่ตำบลเกาะหลักเป็นเมืองปราณบุรี

รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัวจึงได้มีการเปลี่ยนชื่อเมืองปราณบุรีเป็นเมืองประจวบคีรีขันธ์ เพื่อป้องกันการสับสนกับเมืองปราณ ที่ปากน้ำปราณบุรี ^[2]หลังจากมีการยกเลิกระบบการปกครองแบบมณฑลเทศาภิบาล เมืองประจวบคีรีขันธ์จึงไม่ได้ขึ้นตรงกับเมืองเพชรบุรีและมณฑลราชบุรีอีก

ภูมิศาสตร์

มีเนื้อที่ประมาณ 6,367.620 ตารางกิโลเมตร หรือประมาณ 3,979,762.5 ไร่ มีอาณาเขตติดต่อกับจังหวัดใกล้เคียง ดังนี้

·         ทิศเหนือ ติดต่อกับจังหวัดเพชรบุรี

·         ทิศใต้ ติดต่อกับจังหวัดชุมพร

·         ทิศตะวันออก ติดต่อกับอ่าวไทย

·         ทิศตะวันตก ติดต่อกับสหภาพพม่า

ความยาวจากทิศเหนือจรดทิศใต้ ประมาณ 212 กิโลเมตร 

และชายฝั่งทะเลยาวประมาณ 224.8 กิโลเมตร

มีส่วนที่แคบที่สุดของประเทศอยู่ในเขตตำบลคลองวาฬ อำเภอเมืองประจวบคีรีขันธ์ จากอ่าวไทยถึงเขตแดนพม่าประมาณ 12 กิโลเมตร

ระยะทางจากกรุงเทพฯ ตามทางหลวงแผ่นดินสายเอเชียหมายเลข 4 (ถนนเพชรเกษม) ประมาณ 323 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทางประมาณ 4 ชั่วโมงเศษ และตามเส้นทางรถไฟสายใต้ ประมาณ 318 กิโลเมตร ใช้เวลาเดินทางประมาณ 6 ชั่วโมง

หน่วยการปกครอง

การปกครองแบ่งออกเป็น 8 อำเภอ 48 ตำบล 388 หมู่บ้าน

1.     อำเภอเมืองประจวบคีรีขันธ์

2.     อำเภอกุยบุรี

3.     อำเภอทับสะแก

4.     อำเภอบางสะพาน

5.     อำเภอบางสะพานน้อย

6.     อำเภอปราณบุรี

7.     อำเภอหัวหิน

8.     อำเภอสามร้อยยอด

อุทยาน

·         อุทยานแห่งชาติเขาสามร้อยยอด

·         อุทยานแห่งชาติหาดวนกร

·         อุทยานแห่งชาติกุยบุรี

·         อุทยานแห่งชาติน้ำตกห้วยยาง

สัญลักษณ์ประจำจังหวัด

·         ดอกไม้ประจำจังหวัด: ดอกเกด (Manilkara hexandra)

·         ต้นไม้ประจำจังหวัด: เกด (Manilkara hexandra)

·         คำขวัญประจำจังหวัด: เมืองทองเนื้อเก้า มะพร้าว สับปะรด สวยสด หาด เขา ถ้ำ งามล้ำน้ำใจ

แหล่งท่องเที่ยว

·         ศาลหลักเมืองจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ สร้างขึ้นมาในสมัย ร.ต.อำนวย ไทยานนท์ เป็นผู้ว่าราชการ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ภูมิพลอดุลยเดชทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สมเด็จพระบรมโอรสาธิราช สยามมกุฎราชกุมาร เสด็จพระราชดำเนินแทนพระองค์ทรงเปิดศาลหลักเมือง เมื่อวันที่ 20 สิงหาคม พ.ศ. 2537 เพื่อให้เป็นสิริมงคลและเป็นหลักชัยคู่บ้านคู่เมือง

·         วัดธรรมมิการามวรวิหาร (วัดเขาช่องกระจก)

·         อ่าวมะนาว

·         หว้ากอ

·         อ่าวบ้านกรูด

·         อ่าวบางเบิด

·         วัดเกาะหลัก

·         อ่าวประจวบ

·         อ่าวน้อย

อ้างอิง

1.      ^ กรมการปกครอง. กระทรวงมหาดไทย. "ประกาศสำนักทะเบียนกลาง กรมการปกครอง เรื่อง จำนวนราษฎรทั่วราชอาณาจักร แยกเป็นกรุงเทพมหานคร และจังหวัดต่าง ๆ ตามหลักฐานการทะเบียนราษฎร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2551." [ออนไลน์]. เข้าถึงได้จาก: http://www.dopa.go.th/stat/y_stat51.html 2552. สืบค้น 30 มกราคม 2552.

2.      ^ สุรินทร์ บัวงาม."บันทึกตำนานเมืองปราณบุรี", ประจวบคีรีขันธ์ : สภาวัฒนธรรมอำเภอปราณบุรี, 2544. หน้า 87-88 อ้างใน http://gold.rajabhat.edu/rLocal/stories.php?story=03/11/18/8802034

 แหล่งข้อมูลอื่น

·         เว็บไซต์อย่างเป็นทางการของจังหวัด

·         ประวัติศาสตร์จังหวัดประจวบคีรีขันธ์

·         รายชื่อโรงแรมประจวบคีรีขันธ์ แยกเป็นหัวหิน ปราณบุรี บางสะพาน

พิกัดภูมิศาสตร์: 11°49′N 99°48′E / 11.82°N 99.8°E / 11.82; 99.8

·         แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ จังหวัดประจวบคีรีขันธ์

o                                แผนที่ จาก มัลติแมป โกลบอลไกด์ หรือ กูเกิลแมปส์

o                                ภาพถ่ายทางอากาศ จาก เทอร์ราเซิร์ฟเวอร์

o                                ภาพถ่ายดาวเทียม จาก วิกิแมเปีย