ที่กรุงเทพมหานคร ประเทศไทย

ถนนหนทางน่ากลัวไม่น้อยไปกว่าอีกหลายเมือง อย่างกรุงไคโร, Mumbai (บอมเบย์), Chennai (มัดดราส) หรือ ปารีส และลอนดอน เพราะอันตรายที่ปรากฏ ไม่ได้มาจากผู้มีลักษณะรูปพรรณสัณฐานอย่างคนร้าย

ซากบอบช้ำจากการเผาบ้านเผาเมืองไม่ปรากฏให้เห็น ตึกราม อาคารก่อสร้างใหม่ล้ำหน้า ดูน่าฉงนว่า ‘วัตถุ’ สูงตระหง่าน จะสร้างเงาทะมึนที่บดบังและปิดกั้นคุณค่าความดีงามทางจิตใจได้หมดสิ้นหรืออย่างไร

หากการสัมผัสกับชีวิตผู้คน บอกเล่าถึงกระแสความคิดที่เป็นไป การสัญจรบนท้องถนนก็เป็นดัชนีอย่างง่ายที่บอกระดับความมีวินัยและการเคารพกฎหมายของประชาชน เมื่อคนเดินทางที่ไม่ได้อาศัยอยู่ในประเทศไทยผ่านเข้ามาในกรุงเทพมหานคร จึงสามารถจับสังเกตเรื่องบนท้องถนนที่สะท้อนให้เห็นวิถีไทยได้ง่าย  

หนึ่ง ทางม้าลายและสัญลักษณ์จราจรเป็นภาพลวงตา

ที่เกิดเหตุ ถนนหลังสวน ช่วงประตูโรงเรียนมาแตร์เดอี ทางม้าลายไม่มีจริง รถไม่มีทีท่าจะหยุด แม้คนขับรถยนต์จะถูกชี้หน้าให้ดูพื้นทางม้าลาย

สอง Green Man หรือสัญลักษณ์คนตัวเขียวข้ามถนนไม่ศักดิ์สิทธิ์

ที่เกิดเหตุ สี่แยกสุรวงศ์ด้านตึกชาญอิสระ ข้ามสู่ฝั่งโรงพยาบาลจุฬาลงกรณ์ รถจากศาลาแดงเลนซ้ายสุดปาดหน้าคนข้าม เลี้ยวขวายาว...วกกลับไปฝั่งโรงพยาบาลอย่างกล้าหาญ

สาม ฟุตบาธไม่ได้ใช้เป็นทางเท้า

ที่เกิดเหตุ พระรามหนึ่ง ฝั่งสยามสแควร์ แนวรั้วเหล็กและกำแพงมนุษย์ตั้งแผงขายของขวางตลอดทางจรดโคนเสาทางขึ้นสะพานลอย หากลงจากแท็กซี่ข้างทาง ต้องเดินบนถนนจนกว่าจะเจอช่องแทรกขึ้นฟุตบาธ

สี่ ความรู้สึกดีเลว ละอาย (และเกรงกลัวต่อบาป) ไม่มีในผู้รักษากฎหมาย

ที่เกิดเหตุ ใต้สะพานตากสิน หันหน้าไปคลองสาน จุดเรียกตรวจรถจักรยานยนต์ ที่ตำรวจจราจรแถมเผื่อถึงรถยนต์สี่ล้อ เรียกให้หยุดรถอย่างไร้สาเหตุ ทำทีขอดูทะเบียนรถโดยไม่มีคำอธิบาย เมื่อถูกถลึงตาเอาเรื่องบ้าง อำมาตย์ข้างถนนจึงกล้อมแกล้มเดินจากไป

ห้า สิ่งที่หนักหนา คือ การไม่รู้สึกว่ามีกฎหมายที่ต้องเคารพ

ที่เกิดเหตุ เลี้ยวซ้ายออกจากซอยวัดราชา สามเสน รถนับสิบคัน สวนทางเข้ามาแย่งเลนวิ่งอย่างอิสรเสรี ปราศจากความรู้สึกว่าจะเกิดอุบัติเหตุ ก่อนทำท่าขี้เกียจในการแทรกตัวกลับสู่ช่องทางของตัวเอง ...

เหล่านี้ ไม่ใช่ของใหม่ หรือปัญหาใหญ่

ที่ไคโร รถยนต์ชอบทำตัวลีบเป็นรถจักรยานยนต์ เบียดแทรกระหว่างรถยนต์สองคัน

ที่มุมไบ ทุกคนบีบแตรไล่ทุกคนพร้อมกัน

ที่ปารีส การขับรถเข้าวงเวียนที่วนทางขวา เปิดกระจกด่ากันตลอดทาง

ความน่ากลัวสำหรับกรุงเทพมหานคร คือ สิ่งที่เกิดขึ้นดูไม่มีผลต่อการใช้ชีวิตของผู้คน ความถูกผิดชั่วดีไม่อยู่ในจิตใต้สำนึก  ความ ‘ถูกต้อง’ และ ‘กฎหมาย’ ไม่เป็นประเด็น

สิ่งเหล่านี้เป็นปัญหา แต่ไม่สำคัญเท่ากับคำถามว่า อะไรทำให้คนเป็นไปได้ถึงขนาดนี้

คนเหล่านี้ ใช้ชีวิต ใช้รถใช้ถนนอยู่ที่กรุงเทพมหานครราวปลายเดือนกรกฎาคม พ.ศ. 2554 ไม่มีใครแสดงตัวตนว่าเป็นพวกพ้องหรือฝ่ายตรงข้ามกับคนเสื้อสีแดง หรือฝ่ายอื่นใด

คนเหล่านี้คือคนไทย

คนไทยที่เอาวินัยหย่อนยานมารวมกับการละเลยต่อกฎหมาย เป็นตัวนำในการดำเนินชีวิต และปล่อยให้ความเห็นแก่ตัวหรือประโยชน์ส่วนตนเป็นสิ่งสำคัญสูงสุด

การไม่ยอมกันในเรื่องเล็กน้อยขณะใช้รถใช้ถนน การเมาแล้วขับที่แก้ด้วยการหาเส้นทางหลบเลี่ยงการตรวจจับ การหาประโยชน์ของช่องโหว่ในกฎข้อบังคับที่นำไปสู่การฝ่าฝืนกฎหมายแม้เพียงเรื่องเล็กน้อย ความพอใจในอภิสิทธิ์ที่นอกเหนือจากกติกาของสังคมซึ่งถูกปลูกฝังเพิ่มขึ้นตามตัวอย่างในวงข้าราชการและคนในเครื่องแบบ

การไม่ใส่ใจรักษากฎหมาย เป็นแรงส่งให้กฎหมายไม่ศักดิ์สิทธิ์ และผลักดันให้ผู้รักษากฎหมาย abuse (หาประโยชน์จาก) กฎหมายด้วยการตีความเฉพาะหน้า ทำตัวเป็นอำมาตย์ข่มขู่ผู้ทำความผิด

อำมาตย์ที่เจริญเติบโตได้ด้วยน้ำเลี้ยงแห่งความมักง่ายของผู้ทำความผิด ที่ยอมรับคำตัดสินนอกระบบ

การปฏิบัติหน้าที่พลเมืองอย่างเบี่ยงเบนด้วยกรอบความคิดว่า

‘ไม่เป็นไร’

‘นิดหน่อย’

‘เดี๋ยวเดียว’  

เหล่านี้ คือ เนื้อร้ายที่เกิดขึ้นไปแล้วในจิตสำนึกของประชาชนจำนวนหนึ่ง และพร้อมที่จะเบ่งบานในประชาชนที่ไม่เห็นความสำคัญของการแก้ไข และปฏิบัติให้ถูกต้อง

สิ่งเหล่านี้ เป็นปัญหาที่บ่มเพาะอยู่ในตัวเรา ก่อนที่จะมีคุณทักษิณ ก่อนการประทุของกลุ่มคนเสื้อแดง

ปัญหาที่เกิดขึ้นในการแตกแยกทางความคิดวันนี้ ไม่ได้เกิดจากคุณทักษิณเพียงอย่างเดียว เราฟูมฟักปัญหานี้ไว้ในตัว ให้เป็นอาหารเสริมชั้นดีที่ทำให้มะเร็งร้าย ‘ทักษิณ’เจริญงอกงาม

ให้คุณทักษิณสามารถหาเหตุมาปั้นน้ำ จูงใจ มอมเมากลุ่มคนเสื้อแดงถึงความเหลื่อมล้ำ คว้าความแตกต่างมาสร้างภาพให้จับต้องได้ ป้ายสีสถาบันอันเป็นที่รักเคารพและเทิดทูน

หากเราไม่รู้ว่าปัญหาคืออะไร และเข้าใจที่มาอย่างถ่องแท้ เราจะแก้ไขได้อย่างไร

‘ทักษิณ’ ในตัวเรา เปรียบเสมือนมะเร็งร้ายนั่งเงียบอยู่ภายในโดยที่บางคนไม่รู้ตัว การออกปากรังเกียจโดยไม่กำจัดรากเหง้า ‘ทักษิณ’ ออกจากซอกมุมมืดในตัวเรา รังแต่จะทำให้กลุ่มคนเสื้อแดงที่มีเพียงจำนวนหนึ่งขยายฐานออกไปได้อีก และคนบงการกลุ่มคนเสื้อแดงแข็งแรงมีบทบาทมากขึ้น

หากการกระแทกแดกดันกลุ่มคนเสื้อแดงแก้ปัญหาได้ เราคงไม่ผ่านมาถึงจุดนี้

หากเรายังนั่งนิ่ง พร่ำบ่นและท้อแท้กับสิ่งนอกเหนือการควบคุม (uncontrollable factors) ไม่ก้าวพ้นจาก Comfort zone และมีความเชื่อมั่นที่จะเริ่มแก้ไขจากส่วนที่ทำได้ (controllable factors) ก็เท่ากับเป็นการส่งเสริมให้ปัญหาเติบโตต่อไป

หากคำว่า ‘ปฏิวัติ’ เป็นความปรารถนาอยู่ในส่วนลึกของจิตใจ เริ่มกันวันนี้ด้วยการปฏิวัติตัวเอง กำจัด ‘ทักษิณ’ ในตัวออกไป

ก่อนที่กฎหมายจะไร้ประโยชน์ หน้าที่พลเมืองไม่มีความหมาย

Civil war สงครามกลางเมือง สุดที่จะเลี่ยง

และประเทศชาติกลายเป็น Thailand Dangerous ดีไหม

เพราะสุดท้าย เสื้อสีอะไรก็ตามที่เหลืออยู่ในประเทศ ก็คือคนไทยด้วยกัน

Help... get rid of Thaksin in me!

หมายเหตุ

** Cafe for Thinkers แห่งนี้ขอต้อนรับความคิดเห็นที่เป็นแรงผลักเพื่อการก้าวไปข้างหน้า จะคิดเหมือน เห็นต่าง ขอเพียงมีพื้นฐานแห่ง Good citizenship

**Many of Horror – Biffy Clyro วงจาก Glasgow (ของแท้ Simon Neil ต้องไม่ใส่เสื้อ):

I still believe, it’s you and me till the end of time.

When we collide we come together,

If we don’t, we’ll always be apart...