ปัญหาความแตกแยกของคนไทยนับวันมีแต่ขยายขนาด

รอยร้าวหยั่งลึก สวนทางการแก้ไขที่ตื้นเขิน

เมื่อกลุ่มคนเสื้อแดงชูประเด็นความต้องการที่ไร้เหตุผล กล่าวหาความพร่องของประชาธิปไตยและเสรีภาพด้วยการป้ายสีความผิดให้ปัจจัยที่ไม่เกี่ยวข้อง ลามถึงขั้นสถาบันพระมหากษัตริย์ ย่อมก่อให้เกิดกระแสต่อต้านและความแตกแยกไม่สิ้นสุด

เป็นชนวนเหตุให้ทุกเรื่องที่กลุ่มคนเสื้อแดงเรียกร้อง ถูกเบี่ยงเบนไปสู่ข้อขัดแย้งเฉพาะหน้าอย่างยากที่จะหลีกเลี่ยงตลอดเวลา

เมื่อเกิดปัญหา การปรองดองจึงถูกนำมาใช้ในนิยามที่ผิด

เสมือนการจับมือ เกลี่ยๆ แล้วแยกกันไป ไม่มีการพูดถึงสาเหตุและทางออก ทะเลาะกันใหม่ก็วนมาซ้ำซากแบบเดิม นี่คือลักษณะสำคัญของคนไทย และปัญหาใหญ่สำหรับประเทศไทย

การปรองดองจะเกิดขึ้นได้อย่างไร เมื่อต่างฝ่ายระดมกันชี้นิ้วมองความแตกต่างระดับผิว ที่ไม่มีวันลงรอยกันได้

การปรองดอง ด้วยวิธีให้ประโยชน์แก่ฝ่ายใดฝ่ายหนึ่ง ย่อมสงบปากคำคนที่รับผลประโยชน์ได้ฝ่ายเดียว

การจัดการกรณีขัดแย้งที่ประเทศไทยเผชิญอยู่ จึงไม่ใช่การปรองดอง แต่ต้องเป็นการแก้ปัญหา ปัญหาที่ไม่ได้เกิดจากการแบ่งสีเสื้อ ที่ทักษิณสร้างภาพลวงตาขึ้นมาหลอกให้คนไทยแตกแยกกัน

ปัญหานี้มีพื้นฐานมาจากความจน

‘ความจน’ เป็นปัญหาอย่างไร ก็เสมือนภาพสะท้อน Mirror image ให้เห็น ‘ความรวย’  อีกด้านที่เป็นตัวปัญหาต่อเนื่อง ซึ่งทักษิณนำมาใช้ประโยชน์ด้วยการอุปมาสร้างภาพให้ ‘ไพร่’ เป็นตัวแทนของฝั่งของความจน และ ‘อำมาตย์’ เป็นตัวแทนของฝั่งความรวย มีความแตกต่างกันในชีวิตและอภิสิทธิ์ทางสังคม

คนที่รู้ทัน ก่นด่าทักษิณในการฉกฉวยโอกาส หยิบปัญหามาเพียงบางส่วนของพื้นที่ในประเทศไทย คว้าอากาศมาโกหกพกลม โปรยไปทั่ว ได้ผลได้ใจจากกลุ่มคนที่หลงเชื่อ ทั้งเสียงสนับสนุน ผลการเลือกตั้ง และความแตกแยกชัดเจนในสังคม สมใจเกินคาดหมาย  

แต่คนเสื้อแดงรักทักษิณ  เห็นทักษิณเป็น Leader อัศวินม้าขาวของตนเอง และพร้อมใจแตกแยกจากคนที่เห็นตรงกันข้าม

เพราะทักษิณเป็น ‘ผู้นำ’ คนแรก – The First politician – ที่หยิบปัญหาของคนจนมาชูประเด็นสร้างกลุ่มเสื้อแดง ให้ความสำคัญ แสดงความเห็นใจ อุ้มชูด้วยเงินตรา เอื้ออาทรในการหาทางออก ทั้งที่ความเป็นจริงทักษิณหวังเพียงเพื่อสร้างผลประโยชน์แก่ตัวเอง โดยไม่ได้คิดแก้ปัญหา

การปรองดองให้ผลประโยชน์แก่คนเสื้อแดงอย่างไร เท่าไหร่ ก็ไม่ทำให้สังคมกลับมาสมานฉันท์กันได้ ทำนองเดียวกับที่ไม่สามารถทำให้คนเสื้อแดงหมดรักทักษิณ

การแก้ปัญหาโดยส่องเฉพาะประเด็นที่ขัดแย้ง ย่อมก่อให้เกิดผลได้เพียงการแตกหัก ล้างกันให้สิ้นซากไปข้างหนึ่ง คงเหลือได้แต่ผู้ชนะ ไม่มีวันหาทางกลับมาใช้สังคมร่วมกัน ภายใต้ชายคาเดียวกันได้  

จึงจำเป็นต้องใช้ใจเป็นธรรมส่องดูปัญหาพื้นฐานของทุกคน ที่สร้างปัญหาต่อเนื่องตามมา ทั้งด้านสังคม วัฒนธรรม เศรษฐกิจ และการเมือง – Social, Cultural, Economic and Political Problems

ความต้องการของกลุ่มคนเสื้อแดงในรูปข้อเรียกร้องชดเชย เงินทอง การล้างหนี้ ก็ไม่พ้นความต้องการความช่วยเหลือสวัสดิการด้านเศรษฐกิจ สังคม และสาธารณสุข ที่เป็นสิทธิ์พื้นฐานของประชาชนผู้อยู่อาศัยภายในราชอาณาจักรใดๆ บนโลกนี้

และเป็นที่ต้องการของประชาชนยากไร้ในแผ่นดินไทยทุกคน

หรือ จะมีใครเถียงว่าปัญหาความต้องการพื้นฐานนี้ เกิดขึ้นกับคนเฉพาะสีใดสีหนึ่ง

หรือ สิ่งที่คนเสื้อแดงสร้างความน่ารังเกียจให้ตัวเองด้วยการก่อกวนอารมณ์ฝ่ายที่เห็นแตกต่าง จาบจ้วงจนเกิดภาพพจน์ติดลบ จะทำให้ทุกฝ่ายถูกดึงลงมาคลุกฝุ่นเห็นแต่ปัญหาที่ประชิดเต็มหน้า ห้ำหั่นกันไปข้างหนึ่งจนไม่สามารถมองลึกถึงปัญหาที่แท้จริง

การไม่สามารถมองไกลและก้าวไปข้างหน้า คือผลต่อเนื่องของระบบมูลนายและไพร่ ซึ่งเพาะนิสัยคนไทยส่วนใหญ่ให้เชื่อฟัง ปฏิบัติตาม และยึดถือเรื่อง ‘ใจ’ เป็นประธาน

การยินยอมเดินตามผู้มีอิทธิพลทางความคิด สร้างระบบความ ‘เกรงใจ’ ปะปนกับการ ‘ถนอมน้ำใจ’ การแสดงความแตกต่างทางความคิดต้องคอยจังหวะเหมาะ เลี่ยงการ‘หักหาญน้ำใจ’ ในการเผชิญหน้าพูด ไม่สามารถรับฟังการตำหนิติเตียนอย่างตรงไปตรงมาและนำไปใช้ประโยชน์ในการเรียนรู้ เพราะเสียหน้า ตัวอย่างมีให้เห็นในทุกระดับสังคม

เมื่อนิสัยเป็นผู้ตามฝังราก ไม่เคยลุกขึ้นยืนและตัดสินใจ ไม่เชื่อมั่นว่าอำนาจทุกอย่างมาจากสมองและสองมือของตัวเอง ความคิดสร้างสรรค์ก็หดหาย การเผชิญหน้าเพื่อหาคำตอบหมดไป เลี่ยงไปเหน็บแนม กระแทกแดกดัน รอคอยให้มีผู้นำที่เข้าทางมาปรากฏ

การเมืองถูกมองเป็นเรื่อง Personal อันหมายถึงการมองแบบส่วนบุคคล มากกว่าจะมองแบบส่วนรวมเพื่อประเทศชาติ การโต้แย้งจึงคงอยู่ที่เพียงระดับผิวถึงขั้นผิวเผิน บนพื้นฐานว่าตรงกันหรือขัดแย้งกับความเชื่อและความคาดหวัง มากกว่าจะมองไกลไปถึงเหตุและผลลัพธ์ ทิ้งน้ำหนักไว้กับการสะดุ้งและตอบโต้กับประเด็นเฉพาะหน้า (Issue oriented) มากกว่ามุ่งไปที่การหาทางออก (Result oriented) และคำตอบที่เรียกว่า ‘นโยบาย’

ทักษิณทดลองเรื่องการแก้ปัญหามาก่อนแล้ว อย่างปราศจากความจริงแท้ในการแก้ไข ไม่เคยวางนโยบายที่ชัดเจน แค่เพียงนำปัญหามาเป็นประเด็นชูไว้ นำเงินมาหว่านล่อ นำมาใช้หาฐานเสียง สร้างผู้จงรักภักดี และสร้างความแตกแยกในสังคม

สังคมที่แยกร้าว เกิดความละโมบเกินขั้น ข้อขัดแย้งลุกลามเกินกว่าแค่สีของเสื้อ ยากแก่ตัวทักษิณจะกลับมาจัดการบริหารได้แล้ว 

ทักษิณไม่เคยใช้วิธีสุจริตและถูกต้อง แถมนำเอาคำว่าประชาธิปไตยมา Abuse อ้างอิงอย่างหลอกลวง แต่ยังสามารถผลักดันให้พรรคการเมืองของตนเองเข้ามาบริหารประเทศได้ ประชาธิปัตย์จะอ้างความเป็นสุภาพบุรุษแก้ต่างความพ่ายแพ้อย่างไรก็ฟังไม่ขึ้น การอาสาเป็นพรรคการเมืองเพื่อดูแลบริหารประเทศ หากมีโอกาสจัดตั้งรัฐบาลก็สามารถผลักดันนโยบายของพรรคตนได้เต็มกำลัง หากไม่เป็น ก็ไม่ทำให้หน้าที่ของการเป็นผู้แทนประชาชนในฐานะผู้นำฝ่ายค้านหมดลงไปด้วย

ในความฉลาดของทักษิณ ยังมีความโง่เจืออยู่มาก

ทักษิณโง่ที่คิดมาจากมุมของตัวเองบนพื้นฐานของการ Divide & Rule คือสร้างความแตกแยกให้มากที่สุดและบงการในส่วนที่ตัวเองควบคุมได้ ที่กลายมาเป็นเสียงที่มากขึ้นและดังขึ้นเรื่อยๆ ด้วยการเห็นแก่ประโยชน์ส่วนตนและกลุ่มของตน แทนที่จะหาทางชนะใจคนทั้งหมด สร้างนโยบายที่โปร่งใสและเป็นประโยชน์ต่อคนทั้งประเทศ

แต่ในความโง่ของทักษิณ ประชาธิปัตย์ยังโง่ได้ยิ่งกว่า

ที่ไม่ยอมเรียนรู้ความผิดพลาดของตนเอง จากการก้าวไม่ทันและคิดไม่ทันวิธีการของทักษิณ และไม่ยอมเรียนรู้จากความโง่และความผิดพลาดของทักษิณ จากสิ่งที่ทักษิณทำเอาไว้เอง การจัดการของประชาธิปัตย์ในช่วงที่เป็นรัฐบาลจนกระทั่งกลายมาเป็นฝ่ายค้านที่ไม่สามารถรวมเสียงของประชาชนผู้สนับสนุนพรรคและเป็นผู้นำในการสร้างความเคลื่อนไหวไปในทางก้าวหน้า จึงสรุปได้อย่างเดียวว่า ไม่ใช่เพราะเป็นคนดีที่ต้านอธรรมไม่ได้ แต่เป็นเพียงเพราะไม่ฉลาดและขาดวิสัยทัศน์ของผู้นำ

เมื่อทักษิณสร้างตัวอย่าง ชี้เป้าให้ทุกอย่างแล้ว หากประชาธิปัตย์ยังรู้จักคิด ควรพิจารณาได้แล้วว่าความต้องการพื้นฐานของประชาชนที่ไม่ต้องมีสีใดๆ มากำกับ คืออะไร และจับโอกาสเพื่อจับใจประชาชนที่เคยมีความเชื่อมั่นให้ได้อีกครั้ง

เมื่อสีเสื้อใดๆ คือภาพลวงตาที่ทักษิณหลอกให้เห็นตาม ถึงเวลาหรือยังที่จะถอดเสื้อที่ทักษิณยัดเยียดให้เลือกแบ่งเป็นสองฝั่งเพื่อเล่นเกมของตัวเอง

กลไกการปกครองของประเทศใดก็ตาม ให้ความสำคัญกับการชี้ตัวปัญหา และกำหนดวิธีการแก้ เพื่อให้สามารถการก้าวไปข้างหน้าได้ 

ก้าวแรกที่คนไทยทำได้ คือ การมองหาตัวร่วมที่เป็นปัจจัยพื้นฐาน (Basic social requisite for all Thai nationals) ที่ประชาชนทุกคนต้องการเหมือนกัน ให้รัฐบาลไหนๆ ต้องทำให้ แทนการถกแต่ประเด็นที่แตกต่างกันอย่างที่ทำอยู่ ซึ่งส่งผลได้อย่างเดียวคือพิฆาตกันให้ตายไปหนึ่งข้างโดยไม่เกิดความคืบหน้าใดๆ

นำมาผลักดันให้รัฐบาลต้องทำให้ประชาชนทุกคนอย่างเสมอภาค ไม่ใช่เปิดโอกาสให้รัฐบาลเลือกปฏิบัติ อย่างเลือกสี เลือกข้าง อย่างแตกต่าง

หากเราคะคานกันคนละมุม บนพื้นฐานของความแตกแยก ความเห็นแก่ประโยชน์ส่วนตน และความโลภเป็นหลัก สังคมไทยจะอยู่รอดได้อย่างไร

* * * * * * * * *

หากรัฐบาลไม่ได้เรื่อง

ฝ่ายค้านไม่ทำหน้าที่

ผู้นำจะมาจากที่ไหน...

...

...