หากรัฐบาลไม่ได้เรื่อง

ฝ่ายค้านไม่ทำหน้าที่

ผู้นำจะมาจากที่ไหน...

****

การก้าวไปข้างหน้าสะดุดอยู่ตลอดเวลา เพราะเราไม่มีผู้นำ

ลักษณะนิสัยคนไทย นิยมคนที่คุ้นเคย รู้ที่มา รู้หน้า รู้ใจ เอาคุณสมบัติ (Qualification) มาตัดสินว่าใช่หรือไม่ ก่อนที่จะทันเห็นเนื้อใน

เมื่อนำเกณฑ์นี้มาใช้ดูนักการเมืองจึงเป็นเรื่องยาก

เพราะนักการเมืองที่ดี อาจไม่ใช่ผู้นำที่ดี ในเวลาเดียวกับที่นักการเมืองเลวสามารถเป็นผู้นำที่ดีได้ แม้จะดีในการนำไปในทางที่เลว

ประเทศที่มีนักการเมืองที่ดี และเป็นผู้นำที่ดีด้วย จึงมีแต้มต่อในการก้าวไปข้างหน้า

ในเกรทบริเทน สองพรรคหลักมีนักการเมืองระดับดีจำนวนไม่น้อยที่ไม่สามารถแสดงความเป็นผู้นำที่ดีจนได้รับความไว้วางใจให้เป็นผู้นำพรรคของตนเอง นักการเมืองพวกมันสมองที่วางแผนในพรรคตั้งข้อสังเกตไว้ว่า

"What that tells you is that being absolutely brilliant at being able to make a speech at conference is not the be-all-and-end-all of leadership. There are other things as well." ¹ 

หมายความว่า พูดจาดี กล่าวคำปราศรัยดี ไม่ได้แปลว่ามีความเป็นผู้นำได้ การเป็นผู้นำที่ดีต้องอาศัยองค์ประกอบอื่นอีก เพราะผู้นำที่ดี -

ต้องมีความเป็นผู้นำ มีวิสัยทัศน์ที่ดี และกล้าตัดสินใจ

ต้องสามารถฉุดกระชากความรู้สึกของคน ให้เชื่อฟังและทำตามได้ โดยเฉพาะยามที่ต้องจูงคนไปหาปลายทางที่มองไม่เห็น

คน ที่ไม่ใช่แค่ประชาชนทั่วไป

การเป็นผู้นำที่ดี ย่อมได้รับ Confidence ความไว้วางใจ จากคนร่วมพรรค พร้อมกับ Respect การยอมรับ จากคนต่างพรรค จึงจะทำให้ความคิดที่จุดประกายขึ้นมาได้รับการสนับสนุน ร่วมมือ ดำเนินการเพื่อบรรลุถึงเป้าหมาย

เป็นเรื่องชัดเจนว่าผู้นำที่มาจากพรรคฝ่ายค้านในขณะนี้ ไม่สามารถสร้าง Strategy หรือกลยุทธ์ที่ดีเพื่อรวมและจูงผู้สนับสนุนที่ไม่เห็นด้วยกับแนวทางของพรรครัฐบาลไปข้างหน้าได้

เมื่อประชาชนที่ไม่ใช่ผู้สนับสนุนพรรครัฐบาลในขณะนี้ คลางแคลงใจกับการทำงานของรัฐบาล บ้านเมืองเต็มไปด้วยข้อขัดแย้ง ฝ่ายค้านก็ไม่สามารถแหวกกระแสนำทางประชาชนได้ ทั้งที่ผู้สนับสนุนพรรคฝ่ายค้านทั้งรอและลุ้นเพื่อเดินตามสู่ทางออก

ประสบการณ์ที่เกิดขึ้นกับประเทศชาติ จึงขับบุคลิก ‘ผู้นำ’ ของคนสองคน คือ ทักษิณและอภิสิทธิ์ ให้เห็นความแตกต่างของการ ‘นำ’ คนของตนให้บรรลุเป้าหมายได้อย่างดี

ทักษิณไม่ใช่นักการเมืองที่ดี ไม่เคยใช้วิธีการตรงไปตรงมาที่โปร่งใส มีประเด็นแอบแฝงทุกความเคลื่อนไหว เรื่องที่ทักษิณทำดูเลวสม่ำเสมอชัดเจนในสายตาคนส่วนมาก แต่ก็ชัดเจนในเป้าหมายและทิศทางที่รับปากกับสาวกผู้ตาม

การใช้กลยุทธ์ที่นำความต้องการในส่วนลึกของคนมาเป็นนโยบาย

การอิงอำนาจเงินตราซื้อและสร้างฐานเสียงให้จงรักภักดี จะระยะสั้นหรือยาวก็ทำให้คนเชื่อและติดตาม  และไม่ว่าจะรักษาสัญญาหรือหลอกใช้คนเสื้อแดง รัฐบาลยิ่งลักษณ์ได้ถูกผลักดันให้เกิดขึ้นและทักษิณก็ in power ครองอำนาจ ไปด้วยแล้ว

ส่งผลให้ความเป็นผู้นำดูเด่นชัดในสายตาผู้สนับสนุน ทั้งที่ ‘บงการ’ มาจากระยะไกล

การสร้างข่าว สร้างภาพกับสื่อมวลชนโดยเฉพาะในต่างประเทศมีการวางแผนอย่างดี คนไทยในประเทศได้แต่ขัดเคือง เกิดแต่ความหงุดหงิดเอาที่สื่อต่างชาติ ระอากับการกล่าวอ้างความเท็จ แต่ก็ไม่ปรากฏผู้นำหรือนักการเมืองที่ศึกษาวิธีของทักษิณ เพื่อเรียนรู้และจัดระบบความคิดเป็นกระบวนความเพื่อใช้แก้เกม และตอกกลับสิ่งที่ไม่ถูกต้อง

กลุ่มคนเสื้อแดงเคยประกาศจุดร่วมของตนเองและทักษิณไว้ต่างๆ กับอีก 2 ประการ ในเรื่องรักประชาธิปไตย และรับไม่ได้ที่ทักษิณถูกรังแก

‘แค่สองประการนี้’ พรรคฝ่ายค้านไม่เคยหยิบขึ้นมาสร้าง PROPAGANDA ที่แปลว่าการวางแผนนำข้อมูลมาใช้หรือสร้างข้อมูลอย่างมีระบบ ระเบียบ เพื่อการเผยแพร่ ที่มีการกำหนดเป้าหมายหวังผลที่ต้องการบรรลุอย่างชัดเจน

ให้กลุ่มที่สนับสนุนทักษิณเกิดความสงสัยและคลางแคลงใจในข้อมูลทีได้มา

และเรียนรู้กฎกติกาที่คนเสื้อแดงไม่เคยถูกสอนว่า ประชาธิปไตยและเสรีภาพ มีขอบเขตและมาพร้อมกับหน้าที่และความรับผิดชอบ

Great power comes with great responsibilty.

- Spiderman

ให้กลุ่มที่ต่อต้านทักษิณได้เห็นต่างมิติ ฉุกคิด มีข้อมูลหนักแน่นในการต่อต้านด้วยหลักการ มากกว่ากระพือกันไปด้วยคำพูดเสียดสีที่ไม่ส่งผลใดๆ ไปข้างหน้านอกจากความสะใจชั่วครู่

เราต้องการผู้นำที่สามารถจูงกันไป Challenge ท้าทาย คนเสื้อแดงอีกหลายเรื่อง เพื่อสร้างประเด็นและคำถาม จุดชนวนให้สงสัยกันเอง ทั้งความรักประชาธิปไตย การแก้ไขรัฐธรรมนูญ และมาตรา ๑๑๒ ที่คนเสื้อแดงถูกหลอกมาเป็นเพียงหมากในการเดินเพื่อคนอื่น

แม้พรรคฝ่ายค้านจะมีนโยบายระยะยาวที่ดีอย่างไร ถ้าไม่สร้างโอกาสให้ตนเองได้สร้างประโยชน์ใดๆ หรือก่อให้เกิดภาคปฏิบัติ (Implementation) ที่เอาชนะอุปสรรคเฉพาะหน้าได้ ผลลัพธ์ก็เป็นเพียงศูนย์ เหมือนเกมการแข่งขันที่ผล score คะแนน คือตัวชี้ผู้ชนะ – ไม่ใช่ความตั้งใจ หน้าตา หรือชื่อเสียงของผู้จัดการทีม ที่แม้ดีอย่างไรก็ถูกไล่ออกได้

การดูว่าผู้นำเก่งหรือไม่ ทำได้ง่ายมากในยามที่บุคคลผู้นั้นไม่ได้อยู่ในอำนาจ เพราะความรู้ การตัดสินใจ และการมองการณ์ไกลของผู้นำที่ดีไม่ได้สูญหายไปกับอำนาจ หากดูสถานการณ์แล้วยอมรับว่า ขณะนี้เราไม่มีผู้นำที่มีความสามารถจูงคนด้วยคำพูดและความคิดให้คนเชื่อ จนกลุ่มคนที่เคยมั่นใจในสิ่งถูกต้องที่ยึดถือในการต่อต้านทักษิณได้กลายเป็นไก่หัวขาดกันเสียเองแล้ว

จะทำอย่างไรดี...

เมื่อเราไม่มี Stand out leader หรือผู้นำที่มีความสามารถเป็นตัวเป็นตน เราจึงต้องพึ่ง Ideology หรือ Philosophy คือ การใช้แนวคิดเป็นสิ่งจูงใจประชาชน

การไม่มีผู้นำเป็นตัวตนอาจกลายเป็นผลดีด้วยซ้ำ

เพราะเราไม่ต้องติดอยู่กับฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งในเวลาที่การแบ่งฝ่ายเป็นการตอกย้ำและยิ่งก่อให้เกิดความแตกแยกมากขึ้นในสังคม และหากในเวลานี้เราไม่สามารถใช้กลุ่มเสื้อเหลือง หรือเสื้อแดงสร้างความสามัคคีในชาติได้ ก็ไม่ควรใช้ และไม่ควรแบ่งกันอีกต่อไป

ลำดับความสำคัญสูงสุดขณะนี้ คือการแก้ปัญหาพื้นฐานที่ประทุขึ้นในปัจจุบัน จากรากและปมปัญหาระดับชาติที่มีมาตั้งแต่อดีต ก่อนการเกิดเสื้อสีใดๆ

การสร้างกลุ่มจากความคิดหรือความเชื่อหากเกิดจากความคิดที่ดี ถูกต้อง มีความเที่ยงตรงและชัดเจน เพื่อประโยชน์ที่แท้จริงของประชาชนไทย สังคมไทย ความคิดนั้นจะเป็นรากฐานที่ได้รับการยอมรับ ได้รับการต่อเติม จนนำไปเผยแพร่ออกไป และเกิดกลุ่มผู้เคลื่อนไหวตามแนวความคิดนั้น

ส่งผลตามมาสองประเด็นสำคัญ คือ

หนึ่ง ผู้ติดตามและสนับสนุนความเคลื่อนไหว

สอง เกิดการพัฒนาความคิดนั้นขึ้นเป็น Manifesto ที่แปลว่านโยบายทางการเมือง ซึ่งเป็นพื้นฐานให้พรรคการเมืองในประเทศที่เจริญแล้วยึดถือ

การต่อต้าน หรือสนับสนุนพรรคการเมืองในประเทศที่ประชาธิปไตยแข็งแรง จึงรักษาและบูชาแนวคิดมากกว่าการยึดถือที่ตัวบุคคล

การสร้างแนวคิด ไม่ได้แปลว่าผู้คิดคนนั้นต้องเป็นผู้นำทางการเมืองได้ เช่น นักคิดอย่าง Marx ก็ไม่ได้เป็นผู้นำทางการเมือง

นักคิดที่ดี คือผู้กำหนดแนวทาง และวางแผน

ผู้สนับสนุนและติดตามแนวคิด ที่สามารถนำความคิดนั้นมาประยุกต์ใช้ และสร้าง Strategy คือกำหนดแผนในทางปฏิบัติจริงได้ จะปรากฏตัวขึ้นมาและได้รับการยอมรับให้เป็นผู้นำเอง

* * * * * * * * *

ความเดิม

Paint It Black สีเป็นเพียงสี..เคลือบได้แค่ผิว

หมายเหตุ

1.      ในประเทศที่ประชาธิปไตยเติบโตแล้วบางแห่ง เช่น เกรทบริเทน ไม่มีรัฐธรรมนูญกำหนดเป็นตัวบทหรือลายลักษณ์อักษร ไม่มีแม้หนึ่งมาตรา แต่อยู่กันได้ด้วยบทบาทขององค์กร และกลไลในการทำงานทั้งร่วมกันและแยกจากกัน เพื่อการตรวจสอบ ควบคุม คะคาน เพื่อการพัฒนาการบริหารการปกครอง รวมถึงมีองค์กรอิสระที่ตรวจสอบการทำงานของภาครัฐบาล ราชการ

กลไกที่สำคัญมากในการตรวจสอบการทำงานของรัฐบาล คือ Free Press ที่สื่อมวลชนสามารถประกาศตัวเลือกข้างได้อย่างเปิดเผยและอิสระ นำเสนอข่าวที่ไม่จำเป็นต้องเข้าหูใคร แต่ต้องเป็นความจริงเท่านั้น กลไกนี้เกิดขึ้นได้แม้ว่าฝ่ายหนึ่งไม่ต้องการประจานข้อผิดพลาด หรือความเลวของพรรคที่ตนเองสนับสนุน โดยไม่นำเสนอข่าวนั้น (แค่ไม่นำมาพูดไม่ผิด เพราะไม่ได้โกหก) แต่ประชาชนผู้เสพข่าวสามารถรับรู้ได้จากสื่อที่สนับสนุนฝั่งตรงข้ามที่ต้องทำหน้าที่เต็มกำลังในการขุดคุ้ยเรื่องที่อีกฝ่ายไม่ต้องการพูดถึงมานำเสนอ

2.      นักการเมืองบริทิชในแต่ละพรรค มีหลายก๊กหลายก๊วนไม่ต่างจากชาติไหน แต่แบ่งกันตามการสนับสนุนนโยบาย (Policy) ก้อนไหน ขณะที่ก๊กก๊วนในนักการเมืองไทยแบ่งกันตามพวกพ้องและผลประโยชน์ ไม่มี Policy เป็นแกนยึด

3.      กฎหมายโบราณเก่าแก่ หลงยุคสมัยมีอยู่ทุกประเทศ อยู่ที่ว่ากฎหมายนั้นๆ มีประเด็นเกี่ยวข้องกับประชาชนหรือไม่ หากไม่เกี่ยวกับเรื่องความเป็นอยู่ที่ดีของประชาชน ไม่มีใครหยิบขึ้นมาสร้างประเด็นให้เสียเวลาและงบประมาณ

ที่เกรทบริเทน การเล็มขนข้อเท้าม้าที่รับราชการ (ตำรวจ ทหาร) ต้องทำหนังสือขอพระราชทานอนุญาตจากคิงและควีนก่อนเสมอจนทุกวันนี้ ไม่เห็นมีใครบ่น

Reference:

1. Andrew Mitchell, Conservative Party on William Hague ก่อนการเลือกผู้นำพรรค Conservative, 2005

David Miliband: A sad waste of a huge talent เมื่อพลาดการเลือกตั้งเป็นผู้นำพรรคเลเบอร์