Populist Government รัฐบาลที่ถือกำเนิดจากพรรคการเมืองที่ได้รับการเลือกตั้งผ่านนโยบายอันเป็นที่ถูกใจของประชาชน นโยบายที่ให้คำมั่นว่าจะยังประโยชน์ที่ประชาชนต้องการฟัง ต้องการได้รับ โดยไม่ต้องคำนึงถึงทางปฏิบัติว่านโยบายนั้นเป็นไปได้จริงหรือไม่ ต้องใช้งบประมาณเท่าไหร่ สมเหตุสมผลหรือไม่

ปูมหลังของ Greece

Greece เข้าร่วม European Union เมื่อ พ.ศ.2524 ต่อมาอีก 20 ปี ได้เข้าร่วม Eurozone ทั้งที่มีปัญหาทางเศรษฐกิจและเงินเฟ้อขั้นสาหัสจากการใช้เงินเกินกำลังหา ภาษีเก็บไม่ได้ครบถ้วน มีปัญหาการทุจริต และ Tax evasion หนีภาษี

Greece เริ่มใช้สกุลเงิน Euro เป็นทางการในเดือนมกราคม พ.ศ.2545

ด้วยภาวะเงินเฟ้อที่สูงสุดในทวีปยุโรป ณ เวลานั้น กรีซต้องยอมรับ Austerity programme มาตรการรัดเข็มขัดเต็มที่ เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจของตนเองให้เข้าสู่ระดับที่ยอมรับได้

ไม่นานนัก ปัญหาที่ถูกซุกซ่อนมาโดยการตกแต่งตัวเลขการขาดดุลทางเศรษฐกิจและการค้าก่อนหน้านั้น ก็เริ่มปรากฏ

ปัจจุบันกรีซเข้าสู่สภาวะเงินเฟ้อต่อเนื่องมาแล้ว 6 ปี

อดีตเมื่อห้าปีก่อน

EU ช่วยกู้ชีพเมื่อ พ.ศ. 2553 จำนวน €110bn และ พ.ศ. 2555 อีก €130bn มีข้อแลกเปลี่ยนให้ Greece รับกระบวนการ Austerity อย่างเข้มงวด กำหนดจุดที่ต้องตัดงบประมาณ เพื่อให้สามารถฟื้นตัวและมีกำลังยืนขึ้นได้ดีด้วยตนเอง

ประเด็นปัจจุบัน

25-01-2015

ภาวะรัดเข็มขัดใน Public spending งบประมาณที่ดูแลประชาชน ตามวิธีที่รัฐบาลกรีกเลือกปฏิบัติตึงตัวจนประชาชนอยู่ไม่ได้ เกิดแรงต้าน ‘austerity’ การเลือกตั้งเมื่อ 25 มกราคม ที่ผ่านมา จึงได้รัฐบาล Far left จากพรรค Syriza ซึ่งมาจาก Greek Communist party ใช้นโยบายหาเสียงยุติ ‘austerity’ กอบกู้ศักดิ์ศรีของชาติจากการถูกบังคับให้ดำเนินตามแนวทางที่ EU กำหนด

คำมั่นสัญญาของ Alexis Tsipras นายกรัฐมนตรีคนปัจจุบัน คือ การยกเลิก Austerity plan และขอล้างหนี้เก่าทิ้ง ถูกใจคนไม่น้อย

30-06-2015

ความหมาย และที่มา

1. 30 มิถุนายน พ.ศ. 2558 คือกำหนดชำระหนี้ ต่อ IMF จำนวน €1.5bn (£1.06bn)   ข้อความ Greece will default on its IMF debt. หมายถึง การเบี้ยวชำระหนี้ของ Greece
2. Syriza พรรค Left wing อาศัยความรู้สึกหลังชนกำแพงของประชาชนเลือกให้เข้ามาเป็นรัฐบาลปัจจุบัน ให้คำสัญญาในสิ่งที่ประชาชนภายใต้ภาวะที่ประเทศที่ถูกตัดงบประมาณสาธารณะอย่างสูง อยากได้ฟัง อยากให้เกิดขึ้นคำสัญญานั้น   ไม่ว่าจะเกิดขึ้นได้ในความเป็นจริงหรือไม่ เป็นอีกเรื่องหนึ่ง
3. IMF ให้เงินกู้ พร้อมแนวมาตรการแก้ไขให้พยุงตัวอยู่ได้ แต่ Greece ปฏิเสธ   ในความเป็นจริงมาตรการ Austerity ที่ EU กำหนด มีทั้งข้อดีข้อเสีย เป็นไปได้ในทางปฏิบัติมากน้อยคละกันไป แต่เป็นความจำเป็นที่ต้องทำ   5 ปีที่ผ่านมา มีความสำคัญตรงที่เป็นช่วงระยะเวลาซึ่งรัฐบาลกรีกต้องเผชิญหน้ากับปัญหา และดำเนินการแก้ไข
4. การบีบ Greece โดยไร้เหตุผล ไม่เป็นความจำเป็นหรือสร้างประโยชน์ให้ IMF หรือ EU ในเมื่อโอกาส ‘เสีย’ สูงลิ่วกว่าได้ ทั้งจำนวนหนี้ เสถียรภาพของ EU และค่าเงิน Euro
5. ช่วง 5 ปีก่อน หลายปัญหาที่ควรต้องเริ่มแก้ ไม่ได้รับการใส่ใจปฏิบัติ ทั้งการปรับโครงสร้างกิจการที่ขาดทุน เช่น รถไฟ ที่พนักงานมีจำนวนมากกว่าผู้โดยสาร หรือ โครงการ Privatisation ที่รัฐบาลตั้งเป้าหาเงินไว้ที่ €50bn ถูกเลื่อน หรือยกเลิก หรือนำกลับมาวนพิจารณาใหม่ ระดมเงินได้เพียง €2-3bn
6. อีกจุดสำคัญที่ IMF ต้องการให้ปรับ คือ โครงสร้างภาษี และเงินบำนาญ แต่ Greece ปิดกั้นการเปลี่ยนแปลง ทั้งที่:   Greek’s VAT ซับซ้อนสุดกำลัง จากปกติ 23% แบ่งสูง ต่ำ ไปอีก 6 อัตรา แตกต่างออกไปตามประเภทสินค้า เช่น อาหาร ยา เชื้อเพลิง ประเภทของบริการ และพื้นที่ของประเทศ ส่งผลให้การหนีภาษีเป็นเรื่องง่าย   ขณะที่เงินบำนาญ มีอัตราจ่ายไม่สูง แต่โครงสร้างการดำเนินการยุ่งเหยิง จนรัฐบาลต้องจ่ายมาก - มากกว่า UK ที่เศรษฐกิจแข็งแรงกว่าถึง 30%

05-07-2015

นายกรัฐมนตรี Tsipras กำหนดให้ทำ Referendum ถามประชาชนว่า :

‘whether to accept a bailout deal offered by international creditors’

‘จะยอมรับมาตรการที่ต้องปฏิบัติ ที่มากับเงินช่วยเหลือหรือไม่’

Yes or No. 

นี่คือความใจเด็ดของ Alexis Tsipras หรือมุขทางการเมือง – ที่ให้ประชาชนเลือกเอง รับผลเอง ที่ผลลัพธ์ไม่ต้องสะท้อนความบกพร่องของนักการเมือง

ความเห็นเรื่อง Referendum และอนาคตของชาติ หากถามประชาชน 10 คน ก็ได้ 10 คำตอบ

ถ้าดู Press ก็ได้ความที่เดาไม่ยาก

หนังสือพิมพ์ของพรรค Syriza ของนายกรัฐมนตรี says NO

หนังสือพิมพ์ anti-Syriza ระบุว่า 57% จากการสำรวจความเห็น Yes ยินดีรับข้อเสนอทุกกรณี

The Communist paper ไม่สนับสนุน Referendum

Free Press หนังสือพิมพ์เป็นกลาง centre-right สรุปว่า Tsipras is gambling with the future of the country.  

Greece will default on its IMF debt … คือ เบี้ยวหนี้

เป็นเพราะ IMF ทำสัญญาทาส ขูดรีดประชาชน?

หรือเพราะ Greece กำลังลำบาก เราจึงควรมองข้ามกฎ กติกา หลักเกณฑ์ที่ Greece อ้าปากกว้างเต็มใจยอมรับ ยามก้าวเข้ามาขอความช่วยเหลือ?

ปัญหาของ Greece เป็นเรื่องสำคัญ โดยเฉพาะเมื่อเกี่ยวข้องกับปากท้อง ความเป็นอยู่ของปุถุชนทั่วไป แม้ว่าปัญหาหลักเกิดจากการบริหารที่ผิดพลาดของรัฐบาล แต่ผู้รับผลกระทบคือประชาชน การกู้เงินมาใช้ผิดวิธี เกินกำลังรายได้ ที่ก็เคยเกิดในประเทศไทย มีผลลัพธ์เป็นตัวอย่างให้ดูจาก Greece ที่ประชาชนเป็นผู้รับภาระหนี้สิน

หากต้องการให้ Greece อยู่ได้ในระยะยาว อย่ามองแต่การช่วยเหลือเฉพาะหน้า

อย่ามัวเมามันเข้าข้าง underdog - ปัญหาในตัวเองของ Greece มีจริง และต้องแก้  

การก่อตั้ง European Union อยู่บนพื้นฐานที่แตกต่างของประชาชนในประเทศสมาชิกหลายประเด็นหลัก ทั้งการศึกษา/ วัฒนธรรม ลักษณะนิสัย/ การปกครอง/ พื้นเพความศักดิ์สิทธิ์ของกฎหมายจากแต่ละประเทศ/ ลักษณะทางเศรษฐกิจและสังคม – การคงอยู่เป็น EU member มีปัญหามากน้อยอยู่เป็นระยะ การอยู่ได้หรือไม่ได้ของแต่ละประเทศเป็นปัญหาเฉพาะตัว การเอาเรื่องของ Greece มาชี้แนวทางของประเทศอื่นว่ายังอยากคงสภาพสมาชิก EU หรือไม่ เป็นเรื่องก่อนเวลาอันควร แม้กระทั่งกรณีของ UK - Brexit ก็เป็นอีกเรื่องที่ต่างประเด็น และซับซ้อนคนละแนว  

ในเวลาเดียวกัน กลับมามองประเทศไทย เราไม่สามารถรับรัฐบาลที่สัญญาในสิ่งที่เป็นไปไม่ได้ฉันใด ก็ฉันนั้น เช่นเดียวกับที่ปัญหาในประเทศไทยยังมีจริงอีกมาก และต้องแก้

Greece เป็นตัวอย่างที่ดีของจุดบกพร่องของ democracy ว่า รัฐบาลที่ได้รับเลือกเข้ามาด้วยเสียงข้างมากเป็น  Populist Government ด้วยนโยบาย ไม่ได้แปลว่าจะเป็นรัฐบาลที่นำส่งสิ่งที่ดีที่สุดต่อประเทศได้

เมื่อความล้มเหลวของ Populist Government ปรากฏชัดขึ้น ผู้ที่ต้องรับผลกระทบทันที คือ ภาคประชาชน

ความเจ็บปวดอย่างที่สุด คือ อาการหลงทางของประชาชน ตามลมปากที่แสวงหาประโยชน์ส่วนตนของนักการเมือง ทั้งสองฝ่ายมีอยู่ทุกยุคสมัย … ทุกซีกโลก

Populist Government จึงมีโอกาสเกิดขึ้นได้ไม่ยาก

*********

Photo credits: BBC