บ้านเราอยู่ตรงกันข้ามกับบ้านน้าสวัสดิ์   เราเรียกสั้นๆว่าน้าหวัด น้าหวัดเป็นช่างในโรงงานหลังกลับจากทำงานเวลาเย็น เราจะเห็นแกง่วนอยู่กับต้นไม้ บ้านของน้าหวัดจะปลูกดอกไม้กระถางเล็กๆวางไว้เต็มหน้าบ้าน  ที่เราชอบเป็นพิเศษคือได้ยืนดูแกใช้ลวดพันกับกิ่งไม้ต้นไม้ในกระถาง แกบอกว่าแกทำ "ชาดัด บอนไซ"

ในเวลานั้นเราเข้าใจว่า บอนไซ ก็คือชาดัด..ชาดัด ก็คือบอนไซ มารู้ทีหลังว่าบอนไซก็คือการนำเอาต้นไม้ใหญ่อะไรก็ได้มาดัดกิ่งก้านให้โค้งงอโดยการนำลวดมายึดไว้  ต้นไม้ที่นิยมมาทำบอนไซคือต้นชาดัด บ้านของน้าหวัดเต็มไปด้วยกระถางชาดัด วางเรียงกันเป็นแถว รูปทรงก็ประหลาดเหมือนต้นไม้แคระ หงิกๆงอๆ  บางต้นก็เป็นพุ่มเขียวชะอุ่ม บางต้นก็มีรากออกมาตามโคนต้น  

บ้านน้าหวัดมีต้นไม้อีกชนิดหนึ่งที่ออกดอกตลอดปี ปลูกในกระถางก็มี ปลูกลงดินตรงใกล้ๆรั้วลวดหนามก็มี เราพบกับความประหลาดใจว่าต้นไม้ชนิดนี้ทำไมใบน้อยจังเลย ทั้งต้นแทบจะไม่เห็นใบมีแต่ดอก เวลาลมพัดแรงๆดอกไม้ที่กลีบดอกแบบบางก็ปลิดปลิวลงบนพื้นกลาดเกลื่อนไปทั่วบริเวณนั้น

ตาดูแต่เหมือนไม่รู้ไม่เห็น ว่าต้นไม้นั้นเป็นต้นอะไรดอกอะไร เพราะช่วงเวลานั้นของเรามีแต่สนุกเพลิดเพลินไปกับสิ่งอื่นๆสารพัด กลับจากโรงเรียนเปลี่ยนเสื้อผ้าไปออกกำลังกาย เล่นบาสเกตบอล ฟุตบอล ปิงปอง ฯลฯ ยังมีผืนนาหน้าบ้านริมเชิงเขาที่อยู่ห่างไปราวๆสองร้อยเมตร เดินข้ามถนนไปสักหนึ่งร้อยเมตรก็ถึงรางรถไฟ สิ่งที่อยู่ติดกับรางรถไฟ คือสวรรค์ของพวกเรา

เมื่อถึงฤดูเก็บเกี่ยวข้าวแล้วเสร็จเหลือแต่ซังข้าว เราก็เฮฮานำอาหารใส่ปิ่นโตไปปูเสื่อนั่งกินกันในทุ่งนา เมื่อรถไฟแล่นผ่านไปเราก็ไชโยโบกมือให้กับคนโดยสารบนรถไฟ ใกล้ค่ำก็เก็บเสื่อเก็บปิ่นโตเดินกลับบ้าน ในช่วงเวลานั้นเรายังได้เฝ้าดูฝูงนกตัวใหญ่ๆบินตัดท้องฟ้า เสียงขยับปีกดังพรึบๆพรับๆ เราเคยถามพ่อว่าเป็นนกอะไร พ่อบอกว่า "นกกาฮัง"

เมื่อผมเติบโตขึ้นและลงหลักปักฐานที่อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา

ความทรงจำที่ตกผลึกมานานแสนนานค่อยๆผุดพรายออกมาจากก้นบึ้งสมอง

ดอกสีชมพูหวาน แดง ขาว เหลือง ล้วนแต่เคยพบเห็นมาแล้วทั้งสิ้น

จึงได้รู้ว่าดอกไม้ที่พบเห็นตั้งแต่วัยเยาว์ที่บ้านน้าหวัด " เป็นดอกไม้ประจำจังหวัดสงขลา "

มิน่าเล่า ดอกเฟื่องฟ้าจึงมีอยู่ทั่วทุกถนนหนทาง

นกกก หรือนกกาฮัง

เฟื่องฟ้า ชื่อสามัญ Paper flower, Bougainvillea

เฟื่องฟ้า ชื่อวิทยาศาสตร์ Bougainvillea glabra Choisy จัดอยู่ในวงศ์บานเย็น 

เฟื่องฟ้า มีชื่อท้องถิ่นอื่น ๆ ว่า ดอกต่างใบ (กรุงเทพฯ), ดอกกระดาษ ดอกโคม (ภาคเหนือ), ตรุษจีน (ภาคกลาง), เย่จื่อฮวา จื่อซานฮวา (จีนกลาง) เป็นต้น

ประวัติเฟื่องฟ้า

ต้นเฟื่องฟ้าถูกพบครั้งแรกในประเทศบราซิลโดยนักพฤกษศาสตร์ชาวฝรั่งเศส เมื่อประมาณปี ค.ศ. 1766-1769 และได้ถูกนำไปปลูกยังส่วนต่าง ๆ ของโลก เริ่มจากทางยุโรป อเมริกาเหนือ และเอเชีย สำหรับในประเทศไทยได้มีการนำพันธุ์ของต้นเฟื่องฟ้าเข้ามาจากประเทศสิงคโปร์เป็นครั้งแรกเมื่อประมาณปี พ.ศ.2423 (รัชกาลที่ 5) และมีการนำเข้ามาจากต่างประเทศอีกมากมายจนถึงปัจจุบัน โดยสายพันธุ์ของต้นเฟื่องฟ้าในประเทศก็มีจำนวนไม่น้อยไปกว่าต่างประเทศ เนื่องมาจากต้นเฟื่องฟ้าเป็นไม้ที่เจริญเติบโตได้ดีในประเทศไทยแล้วยังเกิดการกลายพันธุ์เป็นสายพันธุ์ใหม่เกิดขึ้นอีกมากมาย

ลักษณะของเฟื่องฟ้า

• ต้นเฟื่องฟ้า จัดเป็นไม้ยืนต้นประเภทพุ่มกึ่งเลื้อย มีอายุยืนหลายสิบปี สามารถเลื้อยไปได้ไกลถึง 10 เมตร ลักษณะของทรงพุ่มสามารถตัดแต่งและบังคับทิศทางการเจริญเติบโตได้ ลำต้นมีลักษณะกลมใหญ่ เนื้อแข็ง ผิวเป็นสีเทาหรือสีน้ำตาล ลำต้นเปราะและหักได้ง่าย มีหนามขึ้นตามลำต้นอยู่เหนือใบ หนามมีความยาวประมาณ 0.5-1 เซนติเมตร ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการตอนกิ่ง การปักชำกิ่ง เสียบยอด เจริญเติบโตได้ดีในดินปนทรายระบายน้ำดี ชอบความชื้นต่ำและแสงแดดแบบเต็มวัน 

• ใบเฟื่องฟ้า ใบเป็นใบเดี่ยวออกเรียงสลับ ลักษณะของใบเป็นรูปไข่ รูปรี หรือรูปหัวใจ ปลายใบแหลม โคนใบมน ส่วนขอบใบเรียบ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 3-6 เซนติเมตรและยาวประมาณ 5-10 เซนติเมตร แผ่นใบเป็นสีเขียว ผิวใบเรียบ ใบบาง มีหนามอยู่ตามง่ามใบ มีก้านใบยาวประมาณ 1 เซนติเมตร

• ดอกเฟื่องฟ้า ออกดอกเป็นกระจุกตามง่ามใบและปลายกิ่ง มี 3 ดอก ดอกมีหลายสี ทางจีนนิยมนำมาใช้เป็นยา คือ ดอกสีม่วง หรือสีแดง ดอกที่เป็นสี ๆ ก็คือใบที่เปลี่ยนสี เรียกว่า ใบดอก มีลักษณะบางคล้ายกับกระดาษ ลักษณะเป็นรูปไข่ปลายแหลม ในหนึ่งดอกจะมีใบดอก 3 ใบเชื่อมติดกัน ใบดอกจะกว้างประมาณ 2-4 เซนติเมตรและยาวประมาณ 3-5 เซนติเมตร มีเกสรเป็นรูปทรงกระบอกสีเขียว 

• ผลเฟื่องฟ้า ผลมีขนาดเล็ก ลักษณะเป็นสัน 5 เหลี่ยม เปลือกแข็งและมีเมล็ดติดกับเปลือก

ขอบคุณข้อมูลจาก https://medthai.com/