ทรัพยากรธรรมชาติในอวกาศที่มีมูลค่าหลายพันล้านหรือหลายล้านล้านเหรียญสหรัฐ กำลังจะเป็นประเด็นความขัดแย้งระหว่างสหรัฐฯ กับจีน โดยอภิมหาอำนาจทั้งสองต่างแข่งขันกันอย่างดุเดือดเพื่อครอบครองพื้นที่และศูนย์กลางของการแข่งขันนี้อย่างต่อเนื่องสำหรับการขุดดวงจันทร์เพื่อหาแร่ธาตุที่มีค่า โดยเฉพาะฮีเลียม-3 (Helium-3) รวมถึงทรัพยากรธรรมชาติอื่นๆ อาทิ ธาตุหายาก ไททาเนียม และยูเรเนียม เป็นต้น จนถึงกับมีการขนานนามดวงจันทร์ว่าเป็น “อ่าวเปอร์เซียของระบบสุริยะ” (“Persian Gulf of the Solar System”)

โดยที่ทั้งสหรัฐฯ กับจีนไม่สามารถแม้แต่จะตกลงกันในหลักการพื้นฐานเพื่อควบคุมกิจกรรมอวกาศรุ่นต่อไป ซึ่งต่างจากกรณีที่จีนและรัสเซียกำลังร่วมกันส่งเสริมโครงการทางเลือกบนดวงจันทร์ที่เรียกว่า สถานีวิจัยดวงจันทร์นานาชาติ ภารกิจร่วมกันระหว่างจีน-รัสเซียนี้ มีจุดมุ่งหมายเพื่อสร้างฐานดวงจันทร์และติดตั้งสถานีอวกาศในวงโคจรของดวงจันทร์

นอกจากนี้ ทั้งรัสเซียและจีนต่างก็เป็นผู้นำฝ่ายค้านในข้อตกลงอาร์เทมิส (Artemis Accords) ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของความพยายามของประธานาธิบดีโจ ไบเดน แห่งสหรัฐฯ ในการสร้างบรรทัดฐานที่กว้างขึ้นและครอบคลุมสำหรับอวกาศ โดยเฉพาะข้อกำหนดให้ประเทศต่างๆ หลีกเลี่ยงการแทรกแซงที่เป็นอันตรายในอวกาศ โดยจีนมองเห็นว่าเป็นความพยายามของสหรัฐฯ และพันธมิตรในการยึดครองพื้นที่ที่แอบแฝงอยู่อันเป็นการละเมิดกฎหมายระหว่างประเทศ ซึ่งจีนต้องการให้การกำหนดกฎใด ๆ ดำเนินการโดยสหประชาชาติ
ทั้งนี้ จีนกลายเป็นประเทศแรกที่ส่งยานสำรวจไปยังอีกฟากหนึ่งของดวงจันทร์ในปี 2019 (พ.ศ.2562) และในปี 2021 (พ.ศ.2564) จีนกลายเป็นเพียงประเทศที่สองรองจากสหรัฐฯ ที่ลงจอดบนดาวอังคาร โดยจีนออกเอกสารสมุดปกขาวเกี่ยวกับโครงการอวกาศ เมื่อเดือน ม.ค.65 ซึ่งตามแผนที่จะมีการเปิดตัวภารกิจหุ่นยนต์ดวงจันทร์ประมาณปี 2025 (พ.ศ.2568)

ขณะที่ Ye Peijian หัวหน้าผู้ออกแบบยานสำรวจดวงจันทร์แห่งแรกของจีนกล่าวว่า จีนอาจส่งนักบินอวกาศไปยังดวงจันทร์ได้เป็นครั้งแรกภายในปี 2030 (พ.ศ.2573) โดยเชื่อว่าดวงจันทร์มีฮีเลียม-3 (Helium-3) อยู่เป็นจำนวนมาก ซึ่งเป็นไอโซโทปที่อาจมีประโยชน์เป็นทางเลือกแทนยูเรเนียมสำหรับโรงไฟฟ้านิวเคลียร์เพราะไม่มีกัมมันตภาพรังสี โดยผู้เชี่ยวชาญเปรียบเทียบว่าถ่านหิน 5,000 ตันอาจถูกแทนที่ด้วยฮีเลียม-3 เพียงประมาณ 3 ช้อนโต๊ะ และประเมินว่าทรัพยากรฮีเลียม-3 ของดวงจันทร์สามารถแก้ปัญหาความต้องการพลังงานของมนุษย์ได้อย่างน้อยประมาณ 10,000 ปี

แต่ที่สำคัญคือ ในบทความที่ Tanmay Kadam เขียนให้กับ EurAsian Times ได้ระบุถึงสื่อของจีนที่รายงานเมื่อเดือน มี.ค.65 ว่า ขณะที่ข้อตกลงอาร์เทมิสของสหรัฐฯ กำลังก้าวคืบหน้าไป ทำให้จีนและรัสเซียต้องมองหาที่จะเพิ่มประเทศอื่นๆ ในกลุ่ม โดยกำลังมีการเจรจากับองค์การอวกาศยุโรป (ESA) ประเทศไทย ประเทศสหรัฐอาหรับเอมิเรตส์ และประเทศซาอุดีอาระเบียเกี่ยวกับการมีส่วนร่วมในฐานดวงจันทร์ซึ่งจะเป็นคู่แข่งกับสหรัฐฯ

สรุปโดย พลโท ดร.ไชยสิทธิ์ ตันตยกุล
( ข้อมูลจากเว็บไซต์ https://eurasiantimes.com/persian-gulf-of-solar-system-us-china-accelerate-race-to-moon/?amp )