บันทึกการเดินทางสู่เมืองหงสา สปป.ลาว (1)

: ครั้งแรกที่ "หงสา"

ปลายเดือนที่แล้วเราได้รับคำชวนจาก GIZ ซึ่งเป็นองค์กรความร่วมมือระหว่างประเทศของเยอรมัน ประจำประเทศไทย ตอนนี้มีโครงการไตรภาคี ระหว่างเยอรมัน ไทย และสปป.ลาว เข้าไปส่งเสริมการปลูกปอสาในสปป.ลาว เอาองค์ความรู้ด้านเรื่องปอสาทั้งการจัดการวัตถุดิบ และขั้นการแปรรูปเป็นสินค้าเข้าไปถ่ายทอดให้กับคนลาว ทั้งยังพาพ่อค้าที่รับซื้อปอสาจากฝั่งไทยไปพบชาวสวนปอสาโดยตรง เพื่อคุยกันเรื่องของราคา และความเป็นไปได้ที่จะลดวงจรของพ่อค้าคนกลางลง

รวมถึงเราได้เข้าไปชมโครงการก่อสร้างโรงไฟฟ้าถ่านหินขนาด 1878 เมกะวัตต์ "หงสา พาวเวอร์" ที่กำลังก่อสร้างอยู่ที่เมืองหงสา แขวงไซยะบุรี อีกด้วย 

เมือง(อำเภอ)หงสา อยู่ในเขตแขวง(จังหวัด)ไซยะบุรี ซึ่งอยู่ทางตอนเหนือของ สปป.ลาว วิธีที่สะดวกที่สุดในตอนนี้คือการใช้รถยนต์ข้ามแดนตรงด่านข้ามแดนถาวรห้วยโก๋น-น้ำเงิน ที่อ.เภอเฉลิมพระเกียรติ จ.น่าน ซึ่งระหว่างทางนั้นก็มีเรื่องเล่าเสมอ

สำหรับผมแล้วการเดินทางครั้งนี้ ทุกๆอย่างคือ...ครั้งแรก

 (เครื่องบินนกแอร์ขนาดเล็ก ที่นั่งจากดอนเมืองไปลงที่สนามบินน่าน)

การเดินทางครั้งนี้มีเพื่อนสื่อมวลชนร่วมทาง 10 กว่าชีวิต วันอาทิตย์ที่ 21 ตุลาคม 2555 พวกเราบินตรงจากดอนเมืองสู่จังหวัดน่านด้วยเที่ยวบิน DD8819 สายการบินนกแอร์ เครื่องเล็กมีที่นั่ง 30 กว่าที่ เป็นครั้งแรกของผมที่ได้บินเครื่องเล็กขนาดนี้ และก่อนขึ้นบินก็ทำเอาใจเต้นได้เหมือนกัน เพราะทั้งส่ายและสั่น แถมระหว่างบินยังตกหลุมอากาศอยู่บ่อยครั้ง แต่ว่าการได้มองออกไปเห็นทะเลเมฆที่งดงาม มันก็ช่วยดับความกังวลใจไปได้บ้าง เราใช้เวลาบิน 1 ชั่วโมงครึ่ง ก็ถึงท่าอากาศยานน่านอย่างปลอดภัย

จุดหมายของวันนี้คือการไปนอนพักค้างคืนที่ อ.ปัว จ.น่าน หนึ่งคืน ก่อนเดินทางข้ามด่านฯไปยังสปป.ลาว เป็นครั้งแรกของผมที่ได้มาเยือนจังหวัดน่าน แม้จะยังไม่มีโอกาสได้เที่ยวชม แต่จากบรรยากาศสองข้างทางจากอ.เมืองถึง อ.ปัว ก็งดงาม ห้อมล้อมไปด้วยขุนเขา สดชื่น สบายตาเป็นอย่างยิ่ง คงต้องกลับมาเยือนแบบไม่ต้องทำงานสักหนแน่นอนครับ

(ทะเลเมฆเหนือน่านฟ้า จ.น่าน)

เช้าวันจันทร์ที่ 22 ตุลาคม 2555 เราก็ออกเดินทางจากอ.ปัว มุ่งหน้าสู่ด่านข้ามแดนถาวรห้วยโก๋น-น้ำเงิน ในเขตอ.เฉลิมพระเกียรติ จ.น่าน ใช้เวลานั่งรถผ่านเส้นทางคดเคี้ยวบนเขา 1 ชั่วโมงนิดๆ ก็ถึงที่หมาย ใช้เวลาทำเรื่องผ่านแดนนิดหน่อย เราก็ข้ามด่านฯห้วยโก๋นทางฝั่งไทยสู่ด่านน้ำเงินทางฝั่งสปป.ลาว และนี่ก็เป็นครั้งแรกของผมที่ได้ใช้พาสปอร์ตที่ทำไว้สักพักเสียที...ฮ่ะๆ

หลังโชว์พาสปอร์ตต่อเจ้าหน้าที่บริเวณหน้าด่าน เราก็ต้องเข้าไปกรอกเอกสารเข้าเมืองที่ออฟฟิศของด่าน ซื่งมีค่าธรรมเนียม 5000 กีบ(20 บาท) ต่อ 1 คน ไม่นานก็เรียบร้อย พร้อมออกเดินทางจากด่านน้ำเงินในเขตเมืองเงิน สู่เมืองหงสา ซึ่งต้องใช้เวลานั่งรถลัดเลาะไปตามเส้นทางบนเขาอีกราว 1ชั่วโมงครึ่ง เป็นครั้งแรกของผมที่ได้เหยียบแผ่นดินของสปป.ลาว

(หน้าด่านข้ามแดนถาวรน้ำเงิน สปป.ลาว)

(ด่านน้ำเงิน เขตเมืองเงิน สปป.ลาว)

เส้นทางจากเมืองเงินสู่เมืองหงสา ถึงแม้จะผ่านขุนเขาที่ลดเลี้ยว แต่ถนนถือว่าดีทีเดียว ลาดยางตลอดสาย ซึ่งก็ได้อานิสงฆ์จากการเกิดขึ้นของโรงไฟฟ้าถ่านหินหงสาพาวเวอร์ บริษัทผู้รับสัมปทานโรงไฟฟ้าได้เข้ามาปรับปรุงถนนสายนี้ ก่อนเข้าเมืองหงสา เราก็ได้เห็นโครงร้างของปล่องระบายอากาศของโรงไฟฟ้าตั้งตระหง่านสูงเสียดฟ้า สูงกว่าต้นไม้ สูงกว่าสิ่งปลูกสร้างใดในเมืองหงสา และ...เมื่อถึงโรงไฟฟ้าถนนลาดยางอย่างดีก็สิ้นสุดลง 

สองข้างทางจากโรงไฟฟ้าหงสาพาวเวอร์สู่เมืองหงสาคือทุ่งข้าวที่ส่วนหนึ่งกำลังเหลืองอร่ามตา บนถนนก็ไม่เงียบเหงา มีรถวิ่งสวนทางขวักไขว่ตลอดเวลา ทั้งขนคนงานก่อสร้าง ทั้งรถขนอุปกรณ์ รถบรรทุก ให้บรรยากาศของเมืองที่กำลังจะโต เมืองที่กำลังปรับตัวรับกับอนาคตที่พวกเขาคาดหวัง...หวังว่าจะมีแต่สิ่งดีๆรออยู่

เราถึงเมืองหงสาราวเที่ยงครึ่ง เมืองที่เป็นจุดหมายสำหรับการเดินทางครั้งนี้เล็กๆ แต่ผู้คนพลุกพล่านทีเดียว 

(โรงไฟฟ้าถ่านหิน หงสาพาวเวอร์ ที่กำลังก่อสร้าง)

(รถบรรทุกขนาดใหญ่ที่พบเห็นจนชินตา)

วันแรกที่เมืองหงสา ผมใช้เวลายามเย็นสำรวจวิถีชีวิตชาวเมืองหงสา ซึ่งไม่มีที่ไหนจะดีไปกว่าตลาด ผู้คนที่มาจับจ่าย ซื้อของในตลาดหนาตาพอสมควร รู้มาว่าถ้าเป็นตลาดเช้ายิ่งคึกคักกว่านี้มาก สินค้าส่วนใหญ่ในตลาดจะเป็นของสด พืชผักท้องถิ่นต่างๆ ถ้าคุณจะซื้อของ ส่วนใหญ่ก็จะรับเงินบาทครับ แต่ต้องเป็นแบบธนบัตร และที่สำคัญเลยคุณต้องมีพอดี เพราะเขาจะไม่มีเงินบาททอนให้คุณ

ความคึกคักของผู้คนในหงสาแบบนี้ไม่ได้เป็นมาตั้งแต่ต้น แต่เกิดขึ้นก็ตอนที่เริ่มมีการก่อสร้างโรงไฟฟ้า การเข้ามาของคนต่างถิ่นเพื่อมาเป็นแรงงาน ทั้งคนไทย คนจีนและคนลาวเอง ทำให้เกิดการเติบโตของธุรกิจบริการ ไม่ว่าจะเป็นร้านอาหาร บ้านพักเปิดเพิ่มขึ้นเพื่อต้อนรับผู้มาเยือน แม้แต่ผับก็เกิดขึ้น ซึ่งอย่างหลังอาจเป็นอิทธิพลของการเข้ามาของคนไทยจำนวนมากที่เมืองนี้

ที่นี่เปิดเพลงไทย ร้องคาราโอเกะเพลงไทย ดูรายการทีวีของไทย แต่ที่ยังไม่มีคือคดีอาชญากรรมแบบไทยๆ การฆ่า ข่มขืน ที่นี่ไม่มี หรืออาจจะมีแต่เพราะที่การเข้าถึงข้อมูลข่าวสารยังไม่ดีทำให้ไม่มีการรับรู้ หรือเป็นเพราะบุคลิกของคนเขาเองก็ตาม แต่พวกเขาก็ได้ดูข่าวเรื่องเหล่านี้จากช่องทีวีของไทย แล้วก็ตั้งคำถามว่าทำไมคนไทยจะต้องฆ่ากันด้วย ฟังแล้วก็สะอึกเหมือนกันครับ

 (สี่แยกกลางเมืองหงสา แขวงไซยะบุรี)

 (ตลาดเย็นเมืองหงสา แขวงไซยะบุรี มาดูตอนที่ตลาดจะวายแล้ว)

 (บรรยากาศตลาดเย็นเมืองหงสา แขวงไซยะบุรี ที่ยังพอมีคนอยู่บ้าง)

(ของต่างๆ ที่พ่อค้า แม่ค้า นำมาขายในตลาดเมืองหงสา)

(ตะวันใกล้ตกดินบริเวณตลาดที่เมืองหงสา แขวงไซยะบุรี)

(ยามเย็นบริเวณสี่แยกกลางเมืองหงสา ตึกนี้เป็นธนาคาร)

(พระอาทิตย์ใกล้ตกดิน เมืองหงสา แขวงไซยะบุรี สปป.ลาว)

ตกเย็นคนหงสาส่วนใหญ่ก็อยู่ในบ้านกัน สังเกตุจากในร้านอาหารที่เราไปกินกัน ก็เจอแต่คนไทยทั้งนั้น และไม่ต้องแปลกใจพวกเขาก็ทำงานให้กับโรงไฟฟ้าหงสาพาวเวอร์นั่นเอง...

สำหรับผมนอกจากหน้าที่หลักที่ต้องทำแล้ว ก็ปล่อยตัวเองให้สัมผัสกับประสบการณ์แรกทุกๆอย่างของตัวเองที่นี่ และแน่นอนวันแรกของผมที่หงสาจบลง และใช้เวลาคืนแรกที่หงสาไปกับการดู"แรงเงา"...ฮาาาาา

ยังมีเรื่องเล่าอีกมากมายตลอดช่วงเวลาที่อยู่ที่เมืองหงสา แล้วพบกันตอนหน้าครับ

(ฟ้ายามเย็น ณ เมืองหงสา แขวงไซยะบุรี สปป.ลาว)

// kongsak jongjai