พลังของ “บล็อก” หรือ blog ในอินเทอร์เน็ตเพื่อส่งเสริม “สื่อมวลชนโดยมวลชน” หรือ citizen journalism กำลังเป็นปรากฏการณ์ที่เด่นชัดขึ้นทุกวันและมีตัวอย่างในชีวิตความเป็นจริงให้เห็นทุกวัน

 วันก่อน พอเกิดกรณี 7  จังหวัดภาคเหนือตกอยู่ในภาวะมลพิษทางอากาศที่ร้ายแรงที่สุดคุกคามต่อเนื่องเป็นสัปดาห์ที่สอง ผมเชิญชวนผ่าน blog ของผมใน oknation.net ให้สมาชิกบล็อกที่อยู่ทางภาคเหนือเขียนรายงานเข้ามาเพื่อแลกเปลี่ยนข้อมูลข่าวสารและความเห็นอย่างฉับพลันทันทีและรอบด้าน...จากประสบการณ์ของพลเมืองเอง ด้วยภาษาของตัวเองและรูปที่ถ่ายด้วยตนเอง

 ภายในเวลาไม่กี่ชั่วโมง ชาว bloggers ของ oknation.net  จากหลายจังหวัดทางภาคเหนือ ก็เขียนเข้ามาอย่างทันท่วงที

ท่านหนึ่งเขียนเข้ามาบอกว่า “ผมทำงานที่เขื่อนสิริกิติ์ ที่อุตรดิตถ์ ท้องฟ้าสลัว เป็นแบบนี้มาหลายวันมาก เพราะมีการเผาทุ่งเผาป่า มีการรณรงค์มาหลายปีแล้ว แต่ก็เป็นอย่างนี้ทุกปี ปีนี้รู้สึกจะหนักที่สุด ฝ่ายทุกๆ ฝ่ายดูแลแล้วครับ...”

 อีกท่านหนึ่งเขียนว่า “ตอนนี้อยู่เจียงฮาย อากาศของเจียงฮายตอนนี้เหมือนฤดูหนาวเลย มีหมอกควันปกคลุมหนาแน่น แต่หายใจไม่ค่อยออก กินข้าวไม่ค่อยอร่อย ไม่ค่อยมีตังค์ กระเป๋าแบนแฟนก็ทิ้ง เวลาขับขี่รถจักรยานยนต์ออกนอกบ้าน ต้องน้ำตาไหลเพราะแสบตาเหลือเกินกับหมอกควัน จนร้านขายยา ขายน้ำยาล้างตาจนรวยเลย โดยเฉพาะอำเภอที่ติดกับชายแดนพม่าและลาว มีควันปกคลุมอย่างหนาแน่นกว่าทุกอำเภอ เนื่องจากได้ข่าวว่าเกิดไฟป่าในประเทศลาวและพม่าอยู่ตลอดเวลา...”

 บล็อกเกอร์จากเชียงใหม่รายงานเข้ามาใน blog ว่า “บ้านพักข้าราชการ กรมไปรษณีย์ โทรเลข เชียงใหม่ เผาขยะเป็นประจำ ทั้งกองใหญ่ กองเล็กอยู่บ่อย ๆ...มาดูได้ที่สามแยกโลตัส หางดง  ตอนนี้ก็เอาเศษใบไม้มากองเตรียมเผาอีกแล้ว บ้านนี้อยู่ในพื้นที่ของ อบต. คนหนึ่ง ใครเป็นผู้ดูแล ขอให้แจ้งผู้ใต้บังคับบัญชาด้วยครับ...เป็นข้าราชการ เผาในสถานที่ราชการควรจะมีความคิดมากกว่านี้ หรือไม่ก็น่าจะโดนทำโทษทางวินัยด้วย...”

นี่เป็นการผนวกเอาข้อมูลท้องถิ่นและความเห็นในฐานะผู้เสียภาษีด้วย

อีกท่านหนึ่งกรุณาส่ง “แผนปฏิบัติการฝนหลวงที่เชียงใหม่ประจำวันที่ 2007-03-12” พร้อมแผนที่ที่มีรายละเอียดครบถ้วนซึ่งทำหน้าที่ได้รอบด้านมากกว่านักข่าวธรรมดาด้วยซ้ำไป

 Blogger ที่ใช้ชื่อ “ลูกสาวเมืองเลย” เขียนเข้ามาบอกว่า “ดิฉันเป็นลูกสาวชาวสวนโดยตรง เลยรู้เรื่องนี้ดี...ช่วงกุมภาพันธ์-เมษายน เป็นช่วงที่ชาวไร่ชาวนาจุดไฟเผาไร่กันเพื่อกำจัดวัชพืชก่อนไถพรวน...ไม่รู้จะแก้อย่างไรดี...ทุกปีเป็นแบบนี้ตลอด อากาศปิดเลย เสื้อผ้าที่ตากไว้ก็จะเต็มไปด้วยมลพิษ  ชาวบ้านเขามองว่าเป็นวิธีที่ประหยัดและง่ายสำหรับเขาแล้ว เพราะกว่าจะกำจัดวัชพืชเหล่านี้ก่อนไถพรวนมันหมดงบประมาณเยอะและใช้แรงงานหนัก ถ้าใครมีแนวคิดดีๆ ที่พอจะช่วยให้คำแนะนำเขาบ้างก็แนะนำมาเลยค่ะ...”

 นี่คือการสร้าง “ประชาคมแลกเปลี่ยนความเห็น” ในอินเทอร์เน็ตอย่างรอบด้านและกว้างขวางยิ่ง