กราบพ่อพระยาพิชัย...ชมดาบเหล็กน้ำพี้ใหญ่
.
...ระยะทางจากกรุงเทพฯก็ราว  500  กิโลเมตร  และห่างจากเชียงใหม่ราวๆ  246  กิโลเมตร  สำหรับจังหวัดอุตรดิตถ์  จะว่าภาคกลางก็ไม่ชัดเจนหรือจะว่าภาคเหนือก็ก้ำกึ่ง  ไม่ใช่เฉพาะภูมิประเทศเท่านั้น  แต่ทั้งภาษาและวัฒนธรรมก็ผสมผสานทั้งภาคเหนือและภาคกลาง  ถ้าจะเรียกว่าภาคเหนือตอนล่างหรือภาคกลางตอนบนก็น่าจะได้  บางคนเรียกเมืองนี้ว่าเมืองลับแลซึ่งอาจไม่ตรงนักเพราะอำเภอลับแลจะเป็นอีกอำเภอถัดไปติดๆกับอำเภอเมืองนี่แหละ  โดยภาพรวมๆอุตรดิตถ์เป็นเมืองเกษตรกรรมเหมือนหลายๆจังหวัดในบ้านเรา  คือปลูกข้าว ซึ่งข้าวสามารถปลูกได้ปีละ 2 – 3  ครั้ง  และปลูกอ้อย  โดยมีโรงน้ำตาลชื่อโรงน้ำตาลไทยเอกลัษณ์ตั้งอยู่  ถ้าท่านมาอุตรดิตถ์ราวๆปลายเดือนพฤศจิกยน  จนถึงเดือนมกราคม  ท่านจะเห็นรถบรรทุกอ้อยวิ่งขวักไขว่  เพราะเป็นฤดูเปิดหีบ  การขับรถจะต้องระมัดระวัง  เพราะรถอ้อยจะบรรทุกล้นแบบมองกระจกข้างไม่เห็นแล้วกัน  และก็มีการปลูกไม้ผลอีกหลายอย่าง  ที่ขึ้นชื่อก็คงเป็นทุเรียนหลงลับแล  ลางสาดลางกอง  สัปรดห้วยมุ่น  อุตรดิตถ์โชคดีคือมีแม่น้ำน่านไหลผ่าน  ทำให้พื้นที่สองฟากฝั่งสามารถทำการเพาะปลูกได้ตลอดปี  แหล่งท่องเที่ยวก็มีเขื่อนสิริกิตติ์  เขื่อนดิน  ต้นสักใหญ่  บ่อเหล็กน้ำพี้  วัดพระฝาง  และอนุสาวรีพ่อพระยาพิชัยดาบหัก  พร้อมทั้งพิพิธภัณฑ์ดาบน้ำพี้ที่ใหญ่ที่สุดซึ่งตั้งอยู่บริเวณเดียวกัน..
...วันนั้นผมไปไหว้พ่อพระยาพิชัยดาบหักและชมดาบน้ำพี้ที่ใหญ่ที่สุด  วันที่ผมไปตรงกับวันที่  14  สิงหาคม  เลยวันแม่ไปหน่อย  แต่ผู้คนก็ค่อนข้างเยอะท้องฟ้าก็ครึ้มๆ  พอเข้าไปถึงก็เห็นมีการชกมวยแก้บนด้วย  โดยถ้าใครสนใจมวยแก้บนก็ติดต่อได้ที่ร้านขายธูปเทียนและของที่ระลึกที่ตั้งอยู่บริเวณนั้น  เหตุที่ท่านชอบมวยคงเป็นเพราะท่านพ่อพระยาพิชัย  ท่านชกมวยเก่ง  เคยชกชนะนักมวยพม่าในคราเดียวหลายคน  จนเป็นที่เกรงขามและเล่าลือ  ท่านเป็นทหารเอกคู่ใจสู้รบเคียงบ่าเคียงไหล่กับสมเด็จพระเจ้าตากสินมหาราช...
.

.

.

นอกจากการฟันดาบ  การชกมวยที่เชี่ยวชาญและเก่งกาจแล้ว  อีกอย่างที่ท่านโปรดปรานคือไก่ชน

.

บริเวณรอบๆอนุสาวรีย์ของท่านจึงมีรูปปั้นไก่  รอให้ท่านแก้บนอยู่มากมาย

.

.

นี่แหละมวยแก้บน

.

ไม่ลืมเสี่ยงเซียมซี  ผมได้ใบที่  12

.

ถ้าเราหันหน้าเข้าไปอนุสาวรีย์  พิพิธภัณฑ์จะอยู่ซ้ายมือ 

.

.

ดาบน้ำพี้มองจากปลายดาบ

.

.

คุณสมบัติพิเศษของเหล็กน้ำพี้คือแข็งและเหนียว

.

อันนี้เป็นฝักดาบที่ทำจากไม้ประดู่  ฝังลวดลายมุก

.

การสร้างเหล็กน้ำพี้..
..โดยเมื่อวันที่  ๕  ธันวาคม  ๒๕๓๔  นายชัยวัฒน์  อรุโณทัยวิวัฒน์  ผู้ว่าราชการจังหวัดอตุรดิตถ์(สมัยนั้น)  ได้ร่วมกับนายสุขสันต์  วนะสูติ  นายอำเภอทองแสนขัน(สมัยนั้น)  ไปซื้อเหล็กน้ำพี้จากชาวบ้านๆน้ำพี้  ตำบลน้ำพี้  ในราคา  กิโลกรัมละ  ๕๐๐  บาท  โดยมีนายเสงี่ยม  มีแก้วแกม  ชาวบ้านน้ำพี้  ผู้ซึ่งมีความเชี่ยวชาญในการตรวจสอบ  ได้ตรวจสอบเพื่อให้ได้เหล็กน้ำพี้แท้  ใช้เวลาในการจัดซื้อและรวบรวมเหล็กน้ำพี้นานถึง  ๖  เดือน  ได้ทั้งหมด  ๕๕๗.๘  กิโลกรัม  รวมเป็นเงิน  ๒๗๘,๐๐๐  บาท...
...และก็ถึงขั้นตอนการหลอมและหล่อเหล็กน้ำพี้...
...วันพฤหัสบดีที่  ๗  พฤศจิกายน  ๒๕๓๕  ได้นำเหล็กน้ำพี้ไปทำการหลอมและหล่อ  ที่โรงหล่อเหล็กห้าง 
หุ้นส่วนจำกัด  สุเทพการธรณีลำปาง  อำเภอเมืองลำปาง  การหล่อครั้งนี้ต้องทำซ้ำถึง  ๓  ครั้ง  ซึ่งต้องกระทำพิธีบรวงสรวงพร้อมมีวงดนตรีพื้นเมือง  ‘‘  จ๊อย  ’’  บรรเลงขับกล่อมตลอดเวลาที่หล่อดาบจึงสำเร็จ  แล้วนำดาบไปให้ศูนย์ปฏิบัติการ  ร.พ.ช  ลำปาง  ทำการตกแต่งให้เรียบร้อย  ซึ่งดาบน้ำพี่ที่ใหญ่ที่สุด  เมื่อแล้วเสร็จสมบูรณ์  มีความยาว  ๙.๒๔  เมตร  น้ำหนักดาบประมาณ  ๔๕๐  กิโลกรัม  รวมราคาค่าก่อสร้างทั้งสิ้น  ๑,๐๕๐,๐๐๐  บาท...
...การอัญเชิญดาบและการเฉลิมฉลอง...
...วันที่  ๑๑  สิงหาคม  ๒๕๓๕...
เมื่อการสร้างเหล็กน้ำพี้ใหญ่ที่สุดในโลกได้เสร็จสมบูรณ์  และจังหวัดได้จัดพิธีพร้อมจัดขบวนแห่อัญเชิญมาจาก  จังหวัดเชียงใหม่  ผ่านลำพูนลำปางและแพร่  มาถึงจังหวัดอุตรดิตถ์  เมื่อวันอังคารที่  ๑๑  สิงหาคม  ๒๕๓๕  และจัดพิธีบรวงสรวงเฉลิมฉลองดาบเหล็กน้ำพี้ใหญ่ที่สุดในโลก  ในวโรกาสของการจัดงานวันเฉลิมพระชนมพรรษา  ๕  รอบ  ของสมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ  เมื่อวันที่  ๑๑  สิงหาคม  ๒๕๓๕  พร้อมทั้งนำไปประดิษฐานไว้  ณ  อาคารสำนักงานเหล่ากาชาดจังหวัดอุตรดิตถ์เป็นการชั่วคราวตั้งแต่นั้นมา  และได้ดำเนินการเชิญชวนให้บุคคลทั่วไปได้ร่วมบริจาคสมทบทุนเพื่อจัดสร้างอาคารสำหรับประดิษฐานดาบน้ำพี้ใหญ่ที่สุด  ณ  ที่แห่งนี้ขึ้น..
...การสร้างฝักดาบ..
...จังหวัดได้จัดสร้างฝักดาบด้วยไม้ประดู่  ฝังลวดลายมุก  โดยร้านวัวลายศิลป์  จ.เชียงใหม่  เป็นผู้หุ้มปลอกเงินสลักลาย  ซึ่งการดำเนินการตกแต่งและออกแบบลายฝักดาบ  ดำเนินการออกแบบและควบคุมอย่างใกล้ชิด  โดยนางวันเพ็ญ  ปานขาว  ผู้อำนวยการกองสถาปัตยกรรม  กองโยธาธิการ  โดยมอบหมายให้บริษัทสุดาลักษณ์  จำกัด  จ.เชียงใหม่  เป็นผู้ดำเนินการสร้าง..

.

.

.

.

ประวัติการสร้างที่ทางพิพิธภัณฑ์จัดทำไว้ให้ศึกษา

.

อันนี้เป็นดาบน้ำพี้เล่มเล็ก  ขนาดเท่าดาบที่ใช้ออกรบจริงๆ

.

.

.

.

.

ภายในพิพิธภัณฑ์มีการแสดงดาบ  หอก  และเครื่องมือเครื่องใช้ขนาดเท่าของจริงไว้ให้ชมด้วย

.

.

.

..ภาพเขียนบ่อเหล็กน้ำพี้ที่เหนือประตูทางออก..

.

.

.

.

.

.

.

นี่เป็นภาพเก่าสมัยสร้างดาบ  มีการบรวงสรวง  และมีดนตรีบรรเลง
ดนตรีพื้นเมือง ‘‘  จ๊อย  ’’
.

.

''  อย่าลืมมาเยือนอุตรดิตถ์น๊ะครับ  ''