ชุมชนมุสลิมอัต-ตักวา  ในย่านวัดเกตเชียงใหม่

ชุมชนมุสลิมอัต-ตักวา  ในย่านวัดเกตเชียงใหม่

 ก่อนจะมาเป็นชุมชนมุสลิมอย่างเช่นทุกวันนี้ เคยเป็นที่อยู่อาศัยของคนพื้นเมืองกลุ่มใหญ่ ซึ่งเดิมอาศัยอยู่ในบริเวณพื้นที่ของโรงเรียนจิตต์ภักดีปัจจุบัน ก่อนหน้านั้นมีการอยู่ร่วมกันหลายชาติพันธุ์ ลักษณะเป็นชุมชนแออัด ขาดระเบียบวินัย มีทั้งซ่องโสเภณี ร้านขายเหล้าทั่วชุมชน มีมุสลิมอาศัยปะปนในชุมชนนี้ไม่เกิน 10 ครอบครัว มีทั้งมุสลิมเชื้อสายจีนยูนนาน อินเดียเชื้อสายปากีสถาน บังคลาเทศ ชาวมุสลิมมีการเกาะกลุ่มกันอย่างเหนียวแน่น มีการแต่งงานข้ามเผ่าพันธุ์กันในกลุ่มมุสลิมกันเอง คนอินเดียเชื้อสายปากีสถานในย่านนี้เป็นคนที่อยู่ใต้ปกครองของนักล่าอาณานิคมอังกฤษ ติดตามเจ้านายอังกฤษเพื่อมาทำงานกลุ่มหนึ่ง และผู้อพยพกลุ่มหนึ่ง ความสัมพันธ์ของมุสลิมในย่านนี้ค่อนข้างจะดี มีการไปมาหาสู่กันโดยผ่านทางวิถี ประเพณี พิธีกรรมทางศาสนา มีครูสอนศาสนาคนอินเดียชื่อ อุสตาสมูลซี ซึ่งมีภรรยาเป็นคนไทย สอนศาสนาตามบ้านของมุสลิมในย่านนี้ แต่ส่วนใหญ่มักจะส่งลูกหลานไปเรียนศาสนาภาคบังคับที่มัสยิดบ้านฮ่อ ยุคนั้นมัสยิดบ้านฮ่อจะเป็นศูนย์กลางการเรียนรู้ศาสนาของคนมุสลิมในเชียงใหม่

          หน้ามัสยิด                                                   ยอดโดมอัตลักษณ์ชาวมุสลิม

               หน้ามัสยิด  และบริเวณชุมชนมุสลิมอัต-ตักวาในย่านวัดเกต

            แผงลอยก็มี                                                                   อีกมุมหนึ่งในชุมชน

         เดินตรงไปถึงแน่วัดเกต                                                      เข้าโค้งเพ่   

ตระกูลดั้งเดิมที่อาศัยอยู่ในบริเวณนี้มาก่อนที่จะมีมัสยิดเกิดขึ้น ก็จะมีตระกูล อนุวงศ์เจริญ พงค์พฤกษฑล วีระพันธ์ รุจิพรรณ รัศมีจันทร์ นานาวิชิต บุญสวัสดิ์ สุวรรณมาลี บุษกร มาลีกุล เป็นต้น

  ร้านเจ้เหมยข้าวซอยยูนนานเก่าแก่ของย่านนี้

 ร้านป้าหน้อยอาหารพื้นเมือง ข้าวหมก ข้าวมัน  

 ร้านพี่นางขายข้าวเฟิน                                        ร้านก๋วยเตี๋ยวป้าไพ

ร้านอามีนอาหารตามสั่ง          โรตีจิ้มแกงเนื้อ ไก่ แกงถั่ว

                     
สาวมุสลิมมะ                                                                 ร้านเสื้อผ้าแบบมุสลิมของครูหนุม

 ในกลุ่มของมุสลิมในย่านนี้มีสมาชิกสภาผู้แทนราษฏรมุสลิมคนแรกและคนเดียวในภาคเหนือ คือ คุณอารีย์ วีระพันธ์ และยังมีนายทหารไทยมุสลิมคนแรกของเชียงใหม่ คือ ท่าน พ.อ. บรรจง รัศมีจันทร์ ซึ่งเป็นความภาคภูมิใจของมุสลิมย่านนี้และมุสลิมเชียงใหม่
    ทั้งในอดีตและปัจจุบัน ชุมชนมุสลิมย่านนี้ยังคงเป็นแหล่งผลิตแพทย์ ทันตแพทย์ นายทหาร ตำรวจ วิศวกร ครู อาจารย์ ข้าราชการ นักธุรกิจ และผู้มีชื่อเสียงออกสู่สังคมไทยตลอดมา
    มุสลิมย่านนี้มีมัสยิดอัต-ตักวาเป็นศูนย์รวมจิตใจ มีประชากรจำนวน 443 คน หรือประมาณ 98 ครอบครัว (ตามทะเบียนสัปบรุษมัสยิด 2548)

ความเป็นมาของมัสยิด





    การสร้างมัสยิดในสมัยนั้นเริ่มต้นจาก คุณยง ฟูอนันต์ (ผู้ก่อตั้ง ห.จ.ก. ฟูอนันต์ ปัจจุบันเสียชีวิตแล้ว) ชื่อเดิมคือ “ฮุหยั่งโม๋” ชื่ออาหรับชื่อว่า “อับดุรเราะห์มาน อิสหาก อันชัยนี” อพยพมาจากประเทศจีน หมู่บ้าน “เซียวเหว่ยเกิง” อำเภอหมงหัว มณฑลยูนนาน ได้รวบรวมที่อาศัยอยู่บริเวณนี้ อาทิเช่น คุณหว่างหมิ่นแซ๋ว คุณสมพงษ์ อยู่อย่างไท คุณสุจิต ตรงเพียรเลิศ คุณม่าหยู่ฉี่   คุณหย่างเอนเจ๋า คุณเปรม รุจิพรรณ โดยได้ขอซื้อที่ดินจาก คุณแอนด์ เบน ซึ่งท่านเป็นผู้ที่มีจิตในสูงมาก ได้ขายที่ดินให้ในราคาเดิมทั้งที่การวางมัดจำได้ล่วงเลยมานานแล้ว โดยได้รับการช่วยเหลือทางด้านการเงินจากสมัครพรรคพวก ทั้งที่อาศัยอยู่บริเวณนี้และจากที่อื่นๆ ได้เริ่มสร้างกำแพงและอาคารมัสยิดเมื่อปี พ.ศ. 2510 แล้วเสร็จเมื่อปี พ.ศ. 2512 ได้เปิดเป็นทางการเมื่อวันที่ 18 มกราคม

ใน2513 โดยมีเอกอัคราชทูตซาอุดิอารเบียเป็นประธานในพิธี และตั้งแต่บัดนั้นมัสยิดอัต-ตักวา ก็เป็นศาสนสถานที่สำคัญแห่งหนึ่งของชาวมุสลิมในเมืองเชียงใหม่ มีโรงเรียนสอนศาสนาแห่งแรกในภาคเหนือชื่อโรงเรียนจิตต์ภักดี
    มัสยิดอัต-ตักวา เป็นศูนย์รวมของหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับศาสนา เช่น สำนักงานคณะกรรมการอิสลามประจำจังหวัดเชียงใหม่ และอีกหลายหน่วยงาน เป็นศูนย์แห่งการเรียนรู้ในวิชาการของศาสนาอิสลามในภาคเหนือ  

รายงานโดย  นายชุมพล  ศรีสมบัต เขียน    

ภาพโดย  นายนพดล นามวงค์พรหม