ประเทศหนึ่งๆประกอบด้วยหลายสังคม ซึ่งแต่ละสังคมก็มีความแตกต่างกันออกไป ไม่ว่าจะเป็นเรื่องการหาอยู่หากินหรือการประกอบอาชีพ คติความเชื่อ ประเพณีและวัฒนธรรมอาจจะมีจุดเด่น  ที่ไม่เหมือนใครหรืออาจจะเป็นไปในทำนองคล้ายคลึงกัน

                      ผู้อ่านหลลายคนคงไม่ทราบว่าไท(ย)บ้านคืออะไร พวกดิฉันมักล้อเลียนกัน  ไทบ้านมาจากศัพท์ที่วัยรุ่นอีสานแถบนี้พูดกันประมาณว่าชนบทหรือพวกบ้านๆไม่ทันสมัย  ไม่เหมือนพวกในเมือง ดิฉันลงพื้นที่ไปศึกษาหมู่บ้านหนึ่งชื่อชุมชนฮองอ้อ ตำบลท่าช้าง อำเภอสว่างวีรวงษ์ จังหวัดอุบลราชธานี

                      หมู่บ้านดังกล่าวนี้อยู่ห่างจากตัวเมืองมากทีเดียว ทำให้เราเห็นถึงความแตกต่างของสังคมทั้ง2ได้อย่างชัดเจน  เป็นจุดสังเกตที่จะนำมาเล่าให้ทราบถึงวิถีชีวิตของสังคมไท(ย)บ้านว่ามีลักษณะอย่างไรบ้าง

                 สังคมนี้เป็นสังคมที่เต็มไปด้วยความรัก ความสามัคคี มีน้ำใจเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ต่อกัน มีการดำเนินชีวิตที่เต็มไปด้วยความสงบเรียบง่าย  ทุกคนในหมู่บ้านเป็นกันเองมาก หมู่บ้านอุดมไปด้วยต้นไม้ที่คอยให้ความร่มเย็น ที่ไม่จำเป็นต้องอาศัยจากแอร์ หรือพัดลมอยู่ริมแม่น้ำที่เป็นแหล่งอาศัยของสัตว์น้ำต่างที่ชาวบ้านหามาเลี้ยงปากเลี้ยงท้อง

                 มีการยึดเหนี่ยวจิตใจด้วยพุทธศาสนา และการมีความเชื่อที่ช่วยให้คนในหมู่บ้านรู้จักยับยั้งชั่งใจว่าสิ่งใดควรไม่ควรที่จะทำ อย่างเช่นความเชื่อเรื่องสิ่งศักดิ์สิทธิ์ที่มีอยู่ในแม่น้ำ ก็ทำให้รู้จักเคารพในสิ่งที่มีบุญคุณกับเรา   และเห็นคุณค่าของน้ำ เพราะเป็นให้ทั้งอาหาร และให้ชีวิต ซึ่งความเชื่อดังกล่าวก็เป็นสิ่งที่ดี ความเชื่อเรื่องผีบรรพบุรุษที่คนสมัยใหม่มองว่างมงาย แต่สำหรับสังคมนี้เป็นการเสี่ยมสอนให้ลูกหลานเคารพบรรพบุรุษของตนเอง

                การรวมกลุ่มเพื่อสานควาสัมพันธ์ที่ดีต่อกันของคนในหมู่บ้านมีการทำกิจกรรมร่วมกัน เช่น การตั้งวงดนตรีพื้นบ้านที่คนในชุมชนเป็นผู้แสดง มีการเชื่อมสัมพันธ์กับหมู่บ้านข้างเคียงที่อยู่ตำบลเดียวกันด้วยการแข่งขันกีฬา

พื้นบ้านนอกจากจะได้ความสนุกสนานแล้ว ยังเป็นการอนุรักษ์วิถีชีวิตของคนในชุมชนอีกด้วย เช่น การแข่งพายเรือ แข่งตำน้ำพริกเป็นกิจกรรมดังกล่าวนี้ ยังเป็นการผ่อนคลายในวันว่างจากการทำงาน

                      อาชีพส่วนใหญ่ก็จะเป็นการทำไร่ ทำนา ปลูกผัก หาปลา เป็นส่วนใหญ่ซึ่งก็มีพื้นฐานของปัจจัยที่เกี่ยวข้องในการดำรงชีวิตที่เน้นการพึ่งตนเองมาเป็นอันดับแรก อาจจะมีอาชีพเสริมอื่นๆตามมาบ้างเช่น จักรสาน รับจ้างเป็นต้นนอกจากนี้อาหารการกินก็เป็นแบบเรียบๆง่ายๆจากพืชผักที่หาได้ในชุมชน ไม่ว่าจะเป็นไข่มดแดง กิ้งก่า แย้ กุ้ง หอย ปู ปลาที่หาได้จากแหล่งน้ำใกล้เคียง

                  สังคมนี้ไม่ใช่ว่าจะไม่มีความเจริญ ระบบไฟฟ้า คมนาคมก็เข้าถึง เครื่องใช้ที่ทันสมัยก็มีแต่หามาตามกำลังทรัพย์และเน้นที่ประโยชน์ใช้สอยมากกว่าความโก้หรู ไม่มีเครื่องซักผ้าก็อยู่ได้ ไม่มีแอร์ก็มีต้นไม้ที่ให้ความเย็น ไม่มีเครื่องสำอางหรือเสื้อผ้าราคาแพงแต่ก็งามด้วยจิตใจ

                  เพียงเพราะรู้จักคำว่าพอหรือความจำเป็นและเหมาะสม ไม่จำเป็นต้องอยากได้อยากมีให้เท่ากับคนอื่น พอใจในสิ่งที่ตนเองมี และไม่ได้ทำให้ใครเดือดร้อน เพียงแค่นี้เราก็มีความสุขได้