บอลแพ้...อย่าว่ากรรมการเลย....จงว่าผู้สรรหากรรมการเถิด

 ในชีวิตของผมได้หลงเข้ามาสู่วงการกีฬาก็ด้วยเพราะมีสโมสรกีฬาฟุตบอลตั้งอยู่หน้าหมู่บ้าน จากคนที่ไม่ค่อยได้สนใจในการกีฬาประเภทนี้ เล่นก็ไม่ค่อยเป็น ดูก็ไม่ค่อยรู้เรื่อง ก็ค่อยได้เรียนรู้และศึกษาจนพอจะเข้าใจ แค่ดูเป็นก็ถือว่าเก่งแล้ว ส่วนการจัดการเรื่องทีมและเทคนิคนั้น ยังมิอาจเอื้อมไปวิจารณ์เกมการแข่งขันของท่านกุนซือต่าง ๆ เอาในสิ่งที่ตนถนัดก็แล้วกันครับ

 เพียงชั่วขวบปีที่ผ่านมาที่ผมได้มาดูบอลไทยพรีเมียร์ลีกอย่างจริง ๆ จัง ๆ ก็ถือว่าเป็นกำไรของชีวิตที่ได้ใช้เวลาบางส่วนสำหรับผ่อนคลาย แต่หลาย ๆ คนบ่นว่า ดูบอลไทย เชียร์บอลไทย แล้วเครียดหนักเข้าไปอีก เพราะส่วนใหญ่จะบ่นเป็นเสียงเดียวกันว่าหงุดหงิดเรื่องของ “กรรมการผู้ตัดสิน”

 แต่บางทีมันก็น่าเห็นใจกรรมการนะครับ เมื่อจบการแข่งขัน ต่างฝ่ายต่างบ่นว่ากรรมการตัดสินไม่ดี ฟังดูแล้วน่าขำ คือ ถ้าคิดเข้าข้างตัวเองแล้ว หมายถึงว่ากรรมการตัดสินไม่เข้าข้างทีมที่ตัวเองเชียร์ว่างั้นเถอะ แต่นั่นแสดงให้เห็นข้อเท็จจริงอย่างหนึ่งว่า “ผู้ชม” ไม่ยอมรับว่า “มาตรฐานของกรรมการ” นั้นมีอยู่ในระดับที่น่าเชื่อถือ เพราะถ้ากรรมการเป็นผู้ที่ตัดสินได้ดี มีคุณธรรม มีความซื่อตรง และมีความซื่อสัตย์ต่อจรรยาบรรณของวิชาชีพตนเองแล้วนั้น “กรรมการตัดสิน” สมควรได้เชิดชูไว้ในฐานะของความเที่ยงตรง และได้รับการยกย่องเชื่อถือในความชัดเจนถูกต้อง อีกทั้งต่างฝ่ายต่างยอมรับผลการแข่งขันด้วยความยินดี

 แต่ผมอยากตั้งข้อสังเกตว่า การสรรหากรรมการตัดสินนั้น มีกฎเกณฑ์อย่างไร ในเมื่อ กรรมการตัดสินที่ควรมีคุณสมบัติอย่างที่ทุกคนทราบคือเป็นเสมือน “ผู้พิภากษาในเกมส์การแข่งขัน” ที่จะต้องมีไหวพริบ มีความไว มีความคล่องตัวต่อการตัดสินใจในสิ่งเฉพาะหน้า ที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว

 ปฏิเสธไม่ได้ว่า ผลการตัดสินเพียงครั้งเดียว มีส่วนทำให้เกมการแข่งขันเปลี่ยนไป และมีส่วนเป็นอย่างมาที่ทำให้ บรรยากาศในสนาม “ประทุ” ขึ้นอย่างหลีกเลี่ยงไม่ได้ ดังได้เกิดปัญหามาแล้ว ในหลาย ๆ ที่ ไม่ว่าจะเป็นที่นครปฐม หรือแม้แต่ในนัดต่าง ๆ ที่ผมเคยได้ดูด้วยตาของตัวเอง ถ้ายกตัวอย่างนัดที่สโมสรบางกอกกล๊าสแข่ง ก็คงจะดูเหมือนว่าเข้าข้างทีมที่ผมเชียร์มากเกินไป แต่ไม่เพียงแค่ทีมใดทีมหนึ่ง หลังจากที่การแข่งขันจบลง มักจะมีเสียงบ่นอยู่เสมอว่า “กรรมการตัดสินห่วยแตก”

 ผมอยากจะบอกว่า ถ้ากรรมการตัดสินได้เป็นมาตรฐานแล้ว การแพ้ชนะ ก็คงจะเป็นสิ่งที่นักกีฬา สโมสร หรือ แฟนคลับยอมรับได้จริง ๆ ว่า ผลงานของตนบกพร่องตรงไหน ควรแก้ไขอะไร และแพ้ด้วยความยินดียอมรับผลการแข่งขันที่ฝีมือที่สู้ไม่ได้จริง ๆ แล้วจะเป็นผลดีที่ทำให้สโมสร นำไปปรับปรุงทีมของตน นำไปสู่การพัฒนาในวงการฟุตบอลอย่างแท้จริง แต่ถ้าผลแพ้ชนะมันขึ้นอยู่กับกรรมการ การจัดการปรับปรุงทีม ก็คงทำได้ยาก

 กรรมการตัดสินเป็นเหมือนตราชั่ง ถ้าตราชั่งไม่ตรงแล้ว เราจะได้ความเที่ยงตรงจากอะไร คุณสมบัติของกรรมการตัดสิน นอกจากจะต้องมีวุฒิภาวะแล้ว ยังต้องมีสติ มีสมาธิ ถ้าเอากันจริง ๆ เหมือนผู้พิภากษาเลย ต้องไม่สมาคมกับคนหมู่มาก ด้วยเหตุผลของอาชีพที่จะมีผลต่อการพิจารณาคดี กรรมการตัดสินฟุตบอลก็คงไม่ต่างกันเท่าใดนัก แต่คงไม่ถึงขนาดนั้น เอาเป็นว่า ขอให้ซื่อตรง มั่นคง และแน่นอน ก็พอแล้ว

 หลังจากที่มีฟุตบอลลีกเกิดขึ้น ก็ทำให้มี สมาคมผู้ตัดสินฟุตบอลอาชีพ เกิดขึ้นตามมา ในต้นปี 2553 โดยคำสั่งของ นายกสมาคมฟุตบอลแห่งประเทศไทย นายวรวีย์  มะกูดี ให้นายวิจิต เกตุแก้ว เป็นนายกสมาคมผู้ตัดสินฟุตบอลอาชีพคนแรก คนปัจจุบันคือ นายกษิภัท  ภูมิสิงหชัย โดยให้ผู้ตัดสินฟุตบอลทุกประเภทที่ขึ้นทะเบียนเป็นผู้ตัดสินของสมาคมฟุตบอลแห่งประเทศไทยฯ ขึ้นตรงและอยู่ภายใต้การควบคุมของสมาคมผู้ตัดสินฟุตบอลอาชีพของประเทศไทย และได้มีการจัดอบรมผู้ตัดสินเป็นรุ่น ๆ ไป

 ก็ด้วย “ผู้ตัดสินฟุตบอลอาชีพ” นี่แหละครับ ที่ทำให้วงการฟุตบอลปั่นป่วนกันมากในขณะนี้ สโมสรเองก็ไม่รู้จะวางแนวทางกลยุทธทีมของตัวเองไปอย่างไรดี แฟนบอลก็หัวเสียบ่อย ๆ กับการตัดสินที่ขัดตามากเหลือเกิน ทำให้อดคิดไม่ได้ว่า จะมีอะไรที่มีอิทธิพลเหนือ “ผู้ตัดสิน” ได้อีก หรือเป็นเพราะ ผู้ตัดสิน “ฝีมือไม่ถึง” หรือ “บังเอิญตัดสินผิดพลาด” ไม่อยากจะมองว่า “จงใจ” ซึ่งจะเป็นการดูถูก ผู้ตัดสินมากเกินไป

 นับเป็นความลำบากใจสำหรับ ผู้ตัดสิน สำหรับวงการฟุตบอลบ้านเรา ผู้ตัดสินบางท่าน “กลัวแฟนบอล” มากเกินไป จนทิ้งจิตวิญญาณแห่งความเป็น “ผู้ตัดสิน” ของตนเองไปเสียจนหมดสิ้น หรือ อาจจะมีอำนาจอื่นมาบดบังหรือเปล่า ทำไมไม่เดินตามทางของตัวเอง ยึดเอาความเป็น “อาชีพ” ที่ตนเองมี และหลังการแข่งขันผมไม่แน่ใจว่าจะมี ผู้จัดสินสักกี่คนที่เอาเทปการแข่งขันที่ตนเองได้ตัดสินไปมาดู เพื่อทบทวนว่า สิ่งที่ตนเองเห็นและได้ตัดสินไปนั้น ถูกหรือผิด ในมุมกล้อง หรือในอีกมุมหนึ่ง ไม่ได้หมายความว่าจะให้ซ้ำเติมสิ่งที่ตนเองได้ทำลงไป แต่หมายถึงว่า จะเป็นสิ่งที่ช่วยให้ “ผู้ตัดสิน” มีมุมมองใหม่ในการตัดสินครั้งต่อไป ประกอบการวิเคราะห์ เพื่อความถูกต้อง ชัดเจน และน่าชื่อถือ

 ที่น่าตำหนิมากที่สุดก็คือหน่วยงานที่ดูแล “กรรมการผู้ตัดสิน” นี่แหละครับ ไม่ว่าจะเป็นฝ่ายที่เลือก “ผู้ตัดสิน” หรือ ผู้สร้างมาตรฐานทดสอบผู้ตัดสิน ถือว่ามีมาตรฐานที่ต่ำมาก ๆ และไม่น่าเชื่อถือเลย ยกตัวอย่างเรื่องกรณีของ ส.อ. ถนอม บริคุต ซึ่งเป็นผู้ตัดสิน ที่มีคดีติดตัว (ผู้ต้องหาคดีฆ่าผอ. กองการศึกษาเทศบาล เมืองสระบุรี เมื่อ 6 พ.ย. 2552) แต่ยังคงมีสิทธิ์ในการตัดสินนัดที่บางกอกกล๊าสพบกับ ราชนาวีฯ เมื่อปลายฤดูกาลที่แล้ว คิดกันง่าย ๆ ว่า ขนาดว่า “ผู้ตัดสิน” มือไม่สะอาด แล้วใครจะเชื่อในผลการตัดสิน

  เพราะฉะนั้น จงอย่าได้ว่าผู้ตัดสินในสนามนักเลย จงตำหนิหน่วยงานที่ดูแล “ผู้ตัดสิน” เถอะครับ

- ว่ามีการตรวจสอบ มีการประเมินผลการทำงาน หรือ การตัดสินอย่างไร

- มีการลงโทษไหม ถ้าหากตัดสินผิดพลาดบ่อย

- มีการส่งเสริมจัดการเรื่องการเพิ่มทักษะในการเป็น “ผู้ตัดสิน” ไหม

กรรมการตัดสินก็เป็นคนธรรมดาเช่นเรานี่แหละครับ แต่จะเป็น “กรรมการผู้ตัดสินที่ดี” ไม่ได้ หากไม่มีคุณสมบัติที่ดีพอ ไม่มีจรรยาบรรณ ไม่มีความซื่อสัตย์ ไม่มีความเที่ยงตรง ชัดเจน เป็นหน้าที่ของใคร หน่วยงานไหน หรือ มองใกล้ ๆ ก็คือ ในส่วนของตัว “ผู้ตัดสิน” เอง ควรจะปรับเปลี่ยนอย่างไร เพื่อช่วยให้วงการฟุตบอลของไทยได้ยืดหยัดอย่างเข้มแข็ง เป็นระบบ และสามารถสร้างทีมชาติไปแข่งขันในระดับโลกได้อย่างแท้จริง

ไม่ได้ตำหนิกันเพียงเพราะคับแค้นใจ แต่อยากเห็นสิ่งที่เป็นไปในทางที่ดี และทุก ๆ ฝ่ายมีความสุขร่วมกัน ให้ความร่วมมือร่วมใจกันมุ่งมั่นพัฒนากีฬาฟุตบอลให้ทัดเทียมกับต่างชาติ

จะได้รู้กันไปว่า “บอลไทย” มันพัฒนาขึ้นไม่ได้ เพราะ สโมสร หรือ เพราะสมาคมฯ หรือเพราะ “ผู้ตัดสิน” กันแน่