มีโอกาสได้เข้าคลินิคองค์กร เมื่อวันที่ 5 สิงหาคม 60 ที่ผ่านมา

จัดโดยอาใหญ่ วิศิษฐ์ วังวิญญู

ในเรื่อง Team of Teams: New Rules of Engagement

for a Complex World by General Stanley McChrystal

ซึ่งอาใหญ่ถอดบทเรียนจากหนังสือที่เขียนโดย

นายพล สแตนเลย์ แมคคริสตัล

ผู้ปรับเปลี่ยนกระบวนการบริหารกองทัพจากระบบราชการ

มาเป็นการผสมผสานระบบราชการเข้ากับการจัดโครงสร้างการทำงานในระบบข่ายใย

ทำให้เกิดการแชร์ข้อมูลอย่างกว้างขวาง ก่อเกิดการร่วมรับรู้ ร่วมเรียนรู้ที่เปิดกว้างออก

ซึ่งมีประเด็นที่ผมสนใจคือเรื่องของความสัมพันธ์แบบ “เส้นประ”

เส้นประ เสมือนเป็นความสัมพันธ์แบบไม่เป็นทางการ

ทำงานลักษณะเป็นพี่ เป็นน้อง ด้วยบรรยากาศฉันท์กัลยาณมิตร

ที่เราเรียกว่า Team of Teams

มีการ Share information

และรับความซับซ้อนผ่านความสัมพันธ์อย่างไม่เป็นทางการ

ซึ่งแตกต่างกับความสัมพันธ์แบบ “เส้นทึบ”

ที่เป็นแบบแผนภูมิองค์การ (Organization charts)

แบบทุกคนต้องทำตามคำสั่ง และทำตามหน้าที่ของตน

ที่เขียนไว้ใน Job Description ที่เห็น ๆ กันในองค์กร

Share information แบบ เส้นประ

นายพล สแตนเลย์ แมคคริสตัล

ส่งคนสนิทไปฝังตัวในทีมต่าง ๆ

โดย “เชื่อมต่อ” อย่างไม่เป็นทางการ

จนได้ความสัมพันธ์ที่มีคุณภาพ

เปิดช่องให้เกิดการส่งผ่านปัญญา

ในระดับที่ซับซ้อน แบบ “เล่าให้ฟัง” ไม่ใช่ “รายงาน”

ซึ่งผลลัพธ์ของข้อมูลที่ได้แตกต่างกัน

00

จากชุดความรู้ใหม่ที่ผมได้รับ

ทำให้นึกถึงช่วงเวลาที่สอนแบบวิถีกระบวนกร

ที่ต้องสร้างพื้นที่ปลอดภัยในการเรียนรู้

เพื่อเชื่อมต่อหัวใจ (Connect) กับผู้เรียนให้ได้

ด้วยการใช้จิตวิทยาเชิงบวก กิจกรรมแบบจิตศึกษา

และสร้างสิ่งแวดล้อมที่อบอุ่นปลอดภัย

สร้างความสัมพันธ์อย่างมีคุณภาพ

เปิดช่องให้เกิดการส่งผ่านปัญญาระดับ Complex

คือปัญญาปฏิบัติ ที่ให้ผู้เรียนได้ลองผิดลองถูก

โดยเราคอยดูแลไม่ให้ความผิดก่อความเสียหายเกินกว่าเหตุ

จนทำลายความมั่นใจของลูกศิษย์

และต้องเรียนรู้บนความผิดพลาดนั้นได้

Personal Touch จึงเป็นเคล็ดลับสำคัญ

เช่นการเรียกชื่อแบบกันเอง หรือไม่ตำหนิ หรือหัวเสียใส่ลูกน้อง ลูกศิษย์

เพราะสิ่งเหล่านี้จะทำให้เสียบรรยากาศที่ดี

คลินิกองค์กร ของอาใหญ่ในครั้งนี้

ทำให้เรามั่นใจในเรื่องการสร้างความสัมพันธ์อย่างไม่เป็นทางการ

ทั้งในห้องเรียน กับลูกศิษย์ของเรา

ทั้งนอกห้องเรียน กับเพื่อนร่วมงาน

โดยไร้กำแพงแห่งตัวตน

ว่าฉันเป็นครู ต้องใหญ่ที่สุดในห้อง

ฉันเป็นหัวหน้างาน สั่งอะไรเธอต้องทำ

วิธีแบบเส้นทึบ มันไม่ Work อีกต่อไป

เพราะในโลกที่ซับซ้อน มีหลายอย่างที่เรายังไม่รู้

หากเราสามารถเปิดใจ เพื่อการสื่อสารและ Share information

รับความซับซ้อนผ่านความสัมพันธ์อย่างไม่เป็นทางการ

ย่อมเกิด Team of Teams ได้ไม่ยาก