คอหนังนั่งเล่า:  สรุปข่าวคัดค้าน  กทม. ‘ฮุบ’ หอศิลป์ฯ กรุงเทพมหานคร

กลายเป็นประเด็นร้อนขึ้นมาทันทีจากกรณีที่  ผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร พล.ต.อ.อัศวิน  ขวัญเมือง กล่าวถึงแนวทางบริหารจัดการหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร ที่การบริหารงานหอศิลป์ฯ ในปัจจุบันโดยมูลนิธิหอศิลปวัฒนธรรมกรุงเทพมหานครเกิดความไม่สะดวกในหลาย ๆ รูปแบบ กทม.จึงต้องการพัฒนาพื้นที่หากสามารถนำกลับมาบริหารจัดการเองก็จะสามารถพัฒนาในรูปแบบต่าง ๆ ให้เหมาะสม โดยจะให้สำนักวัฒนธรรม กีฬา และการท่องเที่ยวเป็นผู้บริหารในรูปแบบเดียวกับหอสมุดเมืองกรุงเทพมหานคร  และจะเปิดให้บริการทุกวัน (ปัจจุบันปิดให้บริการทุกวันจันทร์) ส่วนพื้นที่การค้าจะมีการบริหารจัดการเพื่อให้มีงบประมาณมาดูแลพื้นที่อย่างเหมาะสม ซึ่งแนวทางการนำหอศิลป์มาบริหารจัดการเองนั้นคำนึงถึงผลประโยชน์ของประชาชนเป็นหลัก

และทันทีที่ข่าวนี้ถูกเผยแพร่ก็นำไปสู่กระแสคัดค้านทั้งจากศิลปิน และประชาชนทั่วไป จนเกิดแคมเปญคัดค้านผ่านเว็ปไซต์ Change.org รวบรวมรายชื่อผู้ไม่เห็นด้วย เหตุผลหลักของการคัดค้าน เนื่องจากกังวลว่า การบริหารจัดการของ กทม. อาจไม่มีประสิทธิภาพเพียงพอ ขณะที่ศิลปินหลายคน โพสต์ข้อความผ่าน เฟชบุ๊กส่วนตัว ไม่เห็นด้วยกับ กทม. ที่จะขอคืนการบริหารจัดการเหตุผลที่กรุงเทพมหานคร ใช้อ้างเพื่อขอคืนหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร คือ พบว่า ค่าเช่าไม่เพียงพอต่อการใช้จ่ายบริหารจัดการสถานที่ เช่น ค่าน้ำ  ค่าไฟ ค่าพนักงานรักษาความปลอดภัย และอยากปรับปรุงพื้นที่การเรียนรู้ให้เด็กนักเรียนได้มีที่นั่งอ่านหนังสือ

กรณีดังกล่าว ทางทีมข่าวพีพีทีวีได้สอบถามข้อเท็จจริง กับ นายปวิตร มหาสารินันทน์ ผู้อำนวยการหอศิลป์กรุงเทพฯ ระบุว่า การบริหารจัดการหอศิลป์โดยมูลนิธิไม่เคยขาดทุนตามที่ถูกกล่าวอ้าง ยกตัวอย่าง เงินบริหารปีที่ผ่านมา มีค่าใช้จ่ายทั้งหมด 75 ล้านบาท แต่เมื่อหักงบประมาณที่ได้รับจากกทม. 45 ล้านบาท และรายได้ที่หอศิลป์กรุงเทพฯ หาได้ 37 ล้านบาท พบว่าปีที่ผ่านมามีกำไรจากการบริหาร 6 ล้านบาท พร้อมยืนยันว่า หากเฉลี่ยรายได้จากการบริหารช่วง 10 ปีที่ผ่านมาของมูลนิธิฯไม่เคยขาดทุน

ส่วนประเด็นที่มีการใช้พื้นที่หอศิลป์ฯ แสดงออกทางการเมือง เป็นผลให้กทม. จะเข้ามาบริหารจัดการ ผอ.หอศิลป์กรุงเทพฯ ยังไม่ให้น้ำหนัก แต่อธิบายว่า การแสดงออกทางการเมืองในพื้นที่หอศิลป์ที่ผ่านมา ได้เปิดให้กับคนทุกกลุ่มความคิดทางการเมืองแสดงออก โดยไม่กีดกัน และตามขั้นตอนทุกครั้งก่อนจะจัดกิจกรรม จะต้องเสนอไปยัง กทม. ให้พิจารณาก่อนทุกครั้ง

ด้านศิลปินหลายต่อหลายตบเท้ากันออกมาคัดค้าน อาทิเช่น น้าหงา สุรชัย จันทิมาธร ที่ไม่ยินยอม-ไม่ยินดีถ้า กทม.จะเอาไปทำเอง อ. สุชาติ สวัสดิ์ศรี ได้แชร์ข้อความจาก ผศ.ดร.บัณฑิต จันทรโรจน์กิจ    ซึ่งแม้จะไม่เห็นด้วยกับหอศิลป์ในเรื่องที่มีคนพรรคประชาธิปัตย์บริหารงาน แต่ถ้ากทม.จะยึดคืนไปบริหารใต้ระบบราชการ ก็คงยอมไม่ได้เหมือนกัน , ศิลปิน วสันต์ สิทธิเขต ที่กำลังจัดแสดงผลงานจากนิทรรศการ I AM YOU ที่หอศิลป์ฯ  (ซึ่งคอหนังสัญจรเคยแนะนำไปแล้วเมื่อหลายเอ็นทรี่ก่อน) ได้โพสต์กลอนใน FB ส่วนตัว “ไม่สนใจเรื่องจัดการขยะ แต่เรื่องหอศิลปะจะกวาดทิ้ง เป็นผู้ว่าไร้ความคิดจริง ทำทุกสิ่งเพื่อตนได้กอบโกยฯ”

สำหรับแคมเปญ change.org  kullaya kassakul ได้สร้างแคมเปญรณรงค์คัดค้านการที่กรุงเทพมหานครจะเข้ามาบริหารจัดการหอศิลป์กรุงเทพฯ ด้วยตัวเอง สำหรับท่านที่ต้องการสนับสนุนลงชื่อคัดค้านสามารถไปตามลิงก์นี้ได้ครับ https://www.change.org/

ล่าสุด ผู้ว่าฯ กทม. ได้ชี้แจงผ่าน FB ผู้ว่าฯ อัศวิน “Ars longa vita brevis” ประโยคดังกล่าวได้รับการแปลอย่างลึกซึ้ง โดย ศาสตราจารย์ศิลป์ พีระศรี มีใจความว่า “ศิลปะยืนยาว ชีวิตสั้น” แสดงถึงความสำคัญของศิลปะ ผมก็เป็นคนหนึ่งที่ต้องการสนับสนุนให้ประชาชนมีพื้นที่สาธารณะปราศจากการแทรกแซง เพื่อสร้างสรรค์งานศิลป์ ไม่ว่าจะใช้เพื่อการแสดงออก เพื่อศึกษา หรือร่วมแบ่งปันงานศิลป์ และหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร เป็นหนึ่งในจุดสำคัญของประเทศที่ใช้ในการทำกิจกรรมเหล่านี้  พร้อมทั้งยืนยัน กทม.ไม่เคยคิด และไม่มีทางที่จะทำลายสถานที่แสดงศิลปะและวัฒนธรรมของประเทศ  เพียงแต่ต้องการพัฒนาสถานที่แห่งนี้ให้ได้ใช้ประโยชน์สูงสุด  ถ้าประชาชนไม่เห็นด้วย กทม.ก็จะไม่เข้าไปยุ่งเกี่ยวกับพัฒนาในพื้นดังกล่าว

โดยข้อเท็จจริง ปัจจุบันหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร บริหารงานโดยมูลนิธิหอศิลปวัฒนธรรมกรุงเทพมหานคร ที่ตั้งขึ้นโดยมีศิลปิน และบุคคลในแวดวงศิลปะหลายภาคส่วนร่วมกันบริหาร และกำลังเข้าสู่วาระครบรอบ 10 ปี  โดยผลงานที่ประจักษ์ของมูลนิธิฯ หอศิลป์ฯ กรุงเทพมหานคร ได้รับเรตติ้ง 4.5 ดาว จาก Google Map  เป็นพื้นที่จัดแสดงนิทรรศการทางศิลปะมากกว่า 400 รายการ ให้การต้อนรับนักท่องเที่ยวหลายชาติหลายภาษา ตลอดจนใช้เป็นสถานที่ต้อนรับแขกบ้านแขกเมือง ศิลปินต่างประเทศหลายต่อหลายครั้ง

ในฐานะที่ผู้เขียนเป็นคนหนึ่งที่ได้มีโอกาสเยี่ยมเยียนหอศิลป์ฯ กรุงเทพมหานคร นับครั้งไม่ถ้วน สัมผัสงานศิลป์ต่าง ๆ ตลอดจนโพสต์แนะนำผ่านเอ็นทรี่ ‘คอหนังสัญจร’ อยู่สม่ำเสมอ สำหรับผู้อ่านที่ติดตามกันเป็นประจำน่าจะทราบเป็นอย่างดี ผู้เขียนจึงเป็นอีกคนหนึ่งที่พร้อมจะคัดค้านในกรณีที่ กทม.จะนำหอศิลป์ฯ ไปบริหารจัดการเองด้วยระบบราชการซึ่งย่อมเป็นการกีดกั้นการแสดงออกทางด้านศิลปะในรูปแบบต่าง ๆ ดังที่ควรจะเป็น

สุดท้าย ไม่ว่าประเด็นร้อนดังกล่าวจะเกิดขึ้นด้วยเหตุผลที่มีนัยยะแฝงเรื่องการเมืองหรือไม่ก็ตาม  ขอบเขตของศิลปะไม่ควรถูกจำกัด หรือขีดวงที่จุดใดจุดหนึ่ง  ในศิลปะมีการเมืองได้  และในการเมืองย่อมมีศิลปะได้เช่นกัน  เฉกเช่นศิลปะที่สามารถไปอยู่ในการเรียนการสอน การเรียนรู้ สำหรับนักเรียน นักศึกษา ตลอดจนประชาชนทั่วไป  ศิลปะจึงเป็นเรื่องของเสรีภาพ และอิสระทางความคิดโดยไร้ข้อจำกัดใด ๆ

ดังนั้นแม้ว่าหอศิลปวัฒนธรรมแห่งกรุงเทพมหานคร จะมีพ่วงชื่อของ ‘กรุงเทพมานคร’ ปรากฏอยู่ ก็ไม่ได้หมายความว่า ‘กรุงเทพมหานคร’ จะทำอะไรที่ไม่เหมาะสม เพราะจะเป็นเหตุให้คนที่อยู่ใน ‘กรุงเทพมหานคร’ จำนวนไม่น้อยออกมาคัดค้านอย่างที่เห็นและเป็นอยู่

คงไม่มีอะไรเหมาะสมไปกว่าปิดท้ายเอ็นทรี่นี้ด้วยประโยคของ ศจ.ศิลป์ พีระศรี ผู้ก่อตั้งมหาวิทยาลัยศิลปากร

“ชีวิตนั้นสั้น...แต่ศิลปะยืนยาว”

ขอบคุณที่มาข้อมูลประกอบ และ  Link ข่าวที่เกี่ยวข้อง

เดลินิวส์:  กทม.ยันบริหารหอศิลป์ “โปร่งใส” ได้เอง  https://www.dailynews.co.th/bangkok/642848

กองประชาสัมพันธ์กรุงเทพมหานคร  http://110.170.184.194/bmanews/viewDetail.aspx?ID=154404

PPTV:  ผอ.หอศิลป์ฯ โต้ บริหารไม่ขาดทุน เชื่อไม่เกี่ยวปมเป็นพื้นที่เคลื่อนไหวการเมือง  https://www.pptvhd36.com/news/%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B9%80%E0%B8%94%E0%B9%87%E0%B8%99%E0%B8%A3%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%99/81344

Change.org:  คัดค้านการที่กรุงเทพมหานครจะเข้ามาบริหารจัดการหอศิลป์กรุงเทพฯ ด้วยตัวเอง

https://www.change.org/

MGR ONLINE:  อัศวิน พร้อมถอยบริหารหอศิลป์  หากประชาชนคัดค้านฯ https://mgronline.com/qol/detail/9610000047586

ขอบคุณที่มาภาพประกอบ:  tlcthai.com, Facebook, MSN.com, PPTV, มติชน, ผู้จัดการ

Photo by คนคอหนัง