คติสัญลักษณ์
ชวพงศ์ ชำนิประศาสน์

เลข ๓ ความหมายกับคุณแห่งพระรัตนตรัย ในรูปแบบของ พระรัตนตรัยที่แสดงในพุทธศาสนาฝ่ายมหายาน เป็นรูปแก้วที่มีสัณฐานดังรูปไข่ ในพานที่มีเปลวไฟแห่งปัญญาล้อมอยู่บนแก้ว

พระรัตนตรัย หมายถึงแก้วหรือสิ่งประเสริฐ 3 ประการ คือ พระพุทธ พระธรรม พระสงฆ์ ในความหมายของพระพุทธ หมายความถึง ผู้รู้ ผู้ตื่นแล้ว ผู้เบิกบาน ผู้รู้

หมายถึง ผู้รู้ในธรรมชาติหรือความจริงทั้งปวง ทั้งความเป็นไปในโลกและเรื่องเหนือโลก หรือ โลกุตตรพุทธ จำแนกได้เป็น 3 ประเภท คือ

1) ปัจเจกพุทธ หมายถึง ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบานด้วยตนเอง แต่มิได้สั่งสอนผู้ใดให้รู้ตามได้

2) สัมมาสัมพุทธ หมายถึง ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบานด้วยตนเอง และได้สั่งสอนให้ผู้อื่นรู้ตามไปด้วย

3) สุตตันตพุทธ หมายถึง ผู้รู้ ผู้ตื่น ผู้เบิกบานตามคำสอนของพระพุทธเจ้า

พระธรรม หมายถึง คำสอนของพระพุทธเจ้าให้ประพฤติดี ประพฤติชอบ เพื่อให้ผู้ประพฤติดีประพฤติชอบได้รู้ได้ตื่นได้เบิกบานด้วยความจริงทุกประการ

พระธรรมของพระพุทธเจ้าเรียกเป็นภาษามนุษย์ว่า พระไตรปิฎก ได้แก่ พระสุตตันตปิฎก หมายถึง พระธรรมคำสอน คำบรรยายธรรมต่างๆ ที่พระพุทธเจ้าตรัสบอกตรัสสอนให้เหมาะกับวิสัยและสติปัญญาของสาวก

พระวินัยปิฎก หมายถึง ข้อกำหนดในการประพฤติปฏิบัติของบุคคลในระดับต่างๆ

พระอภิธรรมปิฎก หมายถึง หมวดคำสอนของพระพุทธเจ้าที่เป็นเรื่องที่มิใช่เกี่ยวกับบุคคลหรือเหตุการณ์ใดๆ เป็นเรื่องทางทฤษฎี

พระสงฆ์ หมายถึง องค์คณะของผู้เป็นนักบวชในพระพุทธศาสนา พระสงฆ์แบ่งเป็น 2 ประเภท คือ อริยสงฆ์ หมายถึง พระสงฆ์ผู้บรรลุคุณธรรมพิเศษ ตามลำดับดังนี้ คือ

1.พระโสดาบัน

2.พระสกทาคามี

3.พระอนาคามี

4.พระอรหันต์

พระอรหันต์แบ่งเป็น 4 ประเภท คือ

1.พระสุกขวิปัสสก พ้นจากกิเลส

2.พระเตวิชชะ รู้การดับการเกิดของสัตว์

3.พระฉฬภิญญะ เป็นผู้แสดงฤทธิ์ได้

4.พระปฏิสัมภิทัปปัตตะ แตกฉานในปัญญา หรือแตกฉานในการอธิบายธรรม ด้วยใจความของธรรมมาตั้งเป็นหัวข้อ สืบสวนไปหาเหตุผลได้ แตกฉานในภาษา รู้จักใช้ภาษาให้คนทั่วไปเข้าใจ แตกฉานในไหวพริบ

สมมติสงฆ์ หมายถึง สงฆ์ที่ยังศึกษาเล่าเรียนพระธรรมวินัย หรือประพฤติปฏิบัติเพื่อให้สิ้นทุกข์

หน้า 19

ขอบคุณ ข่าวสดออนไลน์

คติสัญลักษณ์
คุณชวพงศ์ ชำนิประศาสน์

อาทิตยวารสิริสวัสดิ์ค่ะ