การสื่อสารกับคนเมืองในสิ่งที่อยู่ห่างไกลตัว ในขณะที่คนส่วนใหญ่ไม่เคยรับรู้แง่มุมอีกมุมหนึ่งของทองคำที่นอกจากความงดงามแล้ว กว่าจะได้มาซึ่งทองคำแต่ล่ะบาท ต้องแลกด้วยทั้ง การสูญเสียที่ดินของชาวบ้าน การทำลายชุมชนจนกลายเป็นชุมชนร้าง การปนเปื้อนในดิน น้ำ อาหาร จนไม่สามารถรัประทานได้อย่างปลอดภัย การเจ็บป่วยของเด็ก และคนชรา หรือแม้กระทั่งชีวิตของคน

                        เริ่มต้นด้วยกิจกรรมดนตรี  อัญชลี และเพื่อน คงกมล ( หรือรู้จักกันในนาม น้ำ คีตาญชลี )  ศิลปินอิสระ ที่อยู่ในการเคลื่อนไหวทางสังคม ตั้งแต่รุ่นพ่อแม่

                  ต่อด้วย เอี้ยว ชัยพร นำประทีป ( เอี้ยว ณ. ปานนั้น ) ศิลปินอิสระ ซึ่งเป็นตำนานของศิลปินเปิดหมวกคนสำคัญคนหนึ่ง  บทเพลงของเขาอบอุ่น และเล่าเรื่องราว ด้วยท่าทีที่เป็นมิตรและจริงใจ  ซึ่งเขาร้อยประพันธ์ด้วยตัวเอง ทั้งเนื้อและทำนอง

                     รายการต่อไป เป็นการแสดงโดยกลุ่มละคร มาร๊องดู  เป็นกลุ่มละครเล็กๆ ที่น่าจับตามอง นำโดย คุณฉั่ว มาร๊องดู  ในการแสดงที่ชื่อว่า " วัตถุเหลวไหล "  การแสดงนี้เคยแสดงมาแล้วครั้งหนึ่ง ได้รับคำชมมาก  จึงนำมาแสดงอีกครั้ง ซึ่งเป็นประเด็นที่เข้าได้กับงานอย่างลงตัว 
  

                     ในงานนี้ มี อ. ศศิน เฉลิมลาภ มาเป็นประธานเปิดงาน  โดญ อาจารย์กล่าวถึงภาพยนตร์อีกเรื่อง คือ อีริน บร๊อคโควิท ซึ่งเป็นการต่อสู้ของหญิงหม้ายคนหนึ่ง กับอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ ที่เป็นแหล่งก่อมลพิษ จนชาวบ้านเจ็บป่วยเป็นจำนวนมาก  แต่ในเรื่องอีรินชนะ ส่วนในประเทศไทย การต่อสู้เรื่องเหมืองที่ก่อมลพิษ ยังไม่ค่อยประสบความสำเร็จ  จุดที่ชนะแตกหักในประเด็นเหมืองตะกั่วที่คลิตี้ที่สามารถหยุดเหมืองได้  กลับเป็นประเด็นทางป่าไม้  อาจารย์ยังกล่าวไปถึง เหมืองที่แม่ตาว และล่าสุดคือเหมืองทองที่พิจิตร 

               เนื่องจากงานนี้เป็นงานที่จัดโดยไม่มีสปอนเซอร์ พวกเขาขับเคลื่อนหาทุน  โดยการรับบริจาคสิ่งของเหลือใช้ สภาพดี มาขายในงาน  และขอของมาประมูล  โดย อ.วสันต์ สิทธิเขตต์ ได้มอบภาพเขียน อ. ป๋วย มามอบให้ประมูลเพื่อเข้ากองทุน " เพื่อนร่วมทุกข์ " ซึ่ง คุณอ้น และคุณกิ๊ฟ พิธีกรของงาน จัดประมูลได้อย่างน่าตื่นเต้น

               ในที่สุดได้ผู้ชนะการประมูล ด้วยมูลค่า 6,000 บาท ซึ่งเป็นที่เสียดายของหลายๆคนที่พลาดหวังจากการประมูล

            มาถึง Hilight ของงาน สารคดีเรื่อง  ปีศาจทองคำ Golden Demonic สารคดีไทยที่เคยลงโปรแกรมจัดฉายในเทศกาลภาพยนตร์กรุงเทพ  ได้มาตัดต่อใหม่เป็นเวอร์ชั่นที่ยังไม่เคยฉายที่ใดมาก่อน ชมได้เพียงในครั้งนี้เท่านั้น 

            หนังสารคดีสะท้อนเรื่องราวชีวิตของคนติดเหมือง พวกเขาไม่เคยรู้มาก่อนว่าเหมืองจะสร้างผลกระทบต่อชีวิตอย่างขมขื่น  ภาพของหลายคนในสารคดี  กับเรื่องราวชีวิตที่ต้องเปลี่ยนแปลงไปอย่างไม่มีทางกลับคืน  ชุมชนร้างผู้คน บางคนล้มป่วย บางคนถูกโกงที่ดิน บางคนต้องตกงานเพราะป่วยจนไม่สามารถทำงานได้ต่อไป  เด็กๆที่เกิดมาอย่างไม่สมบูรณ์  หนังสะท้อนเรื่องน้ำออกมาได้อย่างน่าสนใจ น้ำเป็นปัจจัยที่สำคัญของการดำรงชีวิต  แต่ที่นี่ พวกเขาไม่สามารถใช้นำในพื้นที่ได้  ไม่สามารถปลูกพืชผักรอบบ้านกิน  ไม่กล้ากินข้าวที่ตัวเองปลูก ความขมขื่นที่สะท้อนออกมาตลอดทั้งเรื่อง  ทำให้หลายๆคนแทบจะทนดูต่อไปไม่ไหว 

            ยังมีสารคดีสั้นอีกเรื่อง  " ทองคำ ยาพิษ ชีวิต เหมืองแร่ " บอกความต้องการของชาวบ้านได้ชัดเจนขึ้น กับบทสัมภาษณ์ในตอนจบ ว่าพวกเขา ไม่ต้องการเหมือง

                     หลังหนังจบ ได้มีรายการคุยกับผู้กำกับสารคดีเรื่องนี้ คุณเก่ง และน้องอิฐ เยาวชนผู้ตัดต่อสารคดี  น้องเป็นแชมป์นักตัดต่อภาพยนตร์ดีเด่นระดับมัธยม  ร่วมถึงอีกท่านที่ขาดไม่ได้  อ.สมิทธ ตุงคะสมิต อาจารย์ผู้ประสานงานทีมนักวิชาการในการตรวจสอบสิ่งแวดล้อม และตรวจเลือดคนรอบเหมืองทอง  มาเปิดใจ  ทุกคนจะพูดตรงกันว่า ความสะเทือนใจในชะตากรรมของเพื่อนร่วมชาติเมื่อพวกเขาได้รับรู้ในครั้งแรก  ทำให้เกิดความรู้สึกว่า เขาต้องทำอะไรสักอย่าง และเขาเลือกที่จะทำในสื่งที่ตัวเองทำได้และถนัด  เพื่อนช่วยเหลือกัน ดั่งเพื่อนร่วมทุกข์  นั่นเอง

                       อ. ไกรศักดิ์  ชุณหะวัณ กล่าวปิดงานได้อย่างน่าสนใจ อาจารย์กล่าวถึงประเทศญี่ปุ่น ที่มีโรคต่างๆเกี่ยวกับพิษจากสิ่งแวดล้อม จนเอาชื่อเมื่อมาตั้งเป็นชื่อโรค เช่น อิไต อิไต  ประเทศเราเหมืองไม่เคยเรียนรู้บทเรียนจากประเทศอื่นที่ทำผิดพลาดมาแล้ว แม้แต่ความผิดพลาดที่เกิดขึ้นในประเทศไทย อย่างที่คลิตี้  ก็ยังเกิดเหมืองแม่ตาว และเหมืองทองคำต่อมาอีก  รวมถึงการพัฒนาอุตสาหกรรมในประเทศที่ทำเกษตรกรรม เป็นการทำลายธรรมชาติ และอาชีพกสิกรรมอย่างถาวร

 
                     ในบทบาทของคนเมืองที่ได้รับรู้เรื่องราวของคนติดเหมืองเหล่านี้ เรารู้สึกเจ็บปวดไปกับพวกเขา เสมือนเป็นเพื่อนร่วมทุกข์ ความอยากช่วยเหลือ และการไม่นิ่งเฉย ทำเพียงสิ่งที่แต่ละคนมีความสามารถอยู่แล้วที่จะทำได้ บวกกับการเสียสละเพียงเล็กน้อย รวมพลังแรงกาย แรงใจ แม้เพียงคนล่ะน้อยนิด ก็จะทรงพลังอานุภาพมหาศาลที่จะช่วยเพื่อนตัวเล็กของเราที่อยู่ห่างไกล และกำลังยากลำบากได้บ้าง ไม่มากก็น้อย

เพื่อนสามารถร่วมทุกข์ได้ง่ายๆก่อนคือ

การช่วยรณรงค์ หยุดต่ออายุเหมือง เพื่อต่อลมหายใจชาวบ้าน https://www.change.org/stopgoldmine

เพียงช่วยบอกเล่าเรื่องราวต่อให้เพื่อนได้รับทราบ

ติดตามข้อมูลข่าวสารจากเพจ เพื่อนร่วมทุกข์ ไทย  https://www.facebook.com/profile.php…

--------------------------------------------------

นิดนรี  ภาพและรายงาน