อ้างอิง บนเว็บไซต์สมาคมการผังเมืองไทย ตามลิ้งก์ http://tatp.or.th/?p=1509

การสัมมนาวิชาการผังเมืองครั้งที่ 1 ประจำปี 2556 

เรื่อง การพัฒนาพื้นที่รอบสถานีขนส่งมวลชนในประเทศไทย 

URBAN PLANNING CONFERENCE 2013: Transit Oriented Development Plan

วันที่ 28-29 พฤศจิกายน 2556 เวลา 08.30-16.30 น. ณ.ศูนย์การประชุม มหาวิทยาลัยราชภัฎพระนคร

จัดโดย  สมาคมการผังเมืองไทย (TATP)

สนับสนุนโดย         กรมโยธาธิการและผังเมือง

                            โครงการก่อตั้งสถาบันการเติบโตอย่างชาญฉลาด (Smart Growth Thailand)

วัตถุประสงค์

สัมมนาและแลกเปลี่ยนองค์ความรู้วิชาการผังเมืองที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาพื้นที่รอบสถานีขนส่งมวลชน (TOD Areas)  และการคัดเลือกรูปแบบระบบขนส่งมวลชนระดับมหานครและเมืองที่มีความเหมาะสมกับลักษณะการเดินทางและยุทธศาสตร์เมือง  ประเด็นและเนื้อหาการสัมมนามีความกระชับตรงกับความต้องการของกลุ่มเป้าหมาย ผู้เชี่ยวชาญในสาขาที่เกี่ยวข้องที่เป็นวิทยากรและที่เข้าร่วมการสัมมนาสามารถถ่ายทอดและแลกเปลี่ยนองค์ความรู้ที่ลงลึกในรายละเอียด  นับเป็นการส่งเสริมบรรยากาศทางวิชาการ  ก่อให้เกิดการแลกเปลี่ยนประสบการณ์ซึ่งกันและกันระหว่างนักผังเมือง นักออกแบบชุมชนเมือง วิศวกรจราจรและขนส่ง  นักวิชาการสาขาต่างๆ  รวมทั้ง  ผู้บริหารในหน่วยงานที่เกี่ยวข้องสามารถนำองค์ความรู้ประยุกต์ลงสู่การปฏิบัติได้อย่างแท้จริงซึ่งจะก่อให้เกิดประโยชน์ต่อวงการวิชาการผังเมืองและต่อการพัฒนาประเทศต่อไป

ประเด็นการสัมมนา

           จัดลำดับประเด็นตามรูปแบบการจัดทำแผนแม่บทการพัฒนาพื้นที่รอบสถานีขนส่งมวลชนของ DOT สหรัฐอเมริกา ดังนี้

         1. กลุ่มทฤษฎีและเกณฑ์การวางผังและการออกแบบพื้นที่รอบสถานีขนส่งมวลชน

          ประกอบด้วยเกณฑ์การเติบโตอย่างชาญฉลาดจำนวน 10 ข้อที่ใช้ในการวางผังและออกแบบพื้นที่รอบสถานีขนส่งมวลชน รวมทั้งแนวทางวางผังของ CTOD ที่ได้บูรณาการองค์ความรู้ด้านการอสังหาริมทรัพย์ร่วมใช้ในการวางผัง  ให้เกิดการเชื่อมต่อกับโครงข่ายคมนาคมและขนส่งโครงข่ายการสัญจรภายในพื้นที่รอบสถานีขนส่งมวลชนอย่างสมบูรณ์ โดยอธิบายรายละเอียดเป้าหมายการใช้ทฤษฎีและเกณฑ์การเติบโตอย่างชาญฉลาดในการวางผังรอบพื้นที่สถานีขนส่งมวลชนได้แก่

1) การส่งเสริมความหนาแน่นประชากร

2) การส่งเสริมกิจกรรมการใช้ที่ดินและอาคารที่ผสมผสาน

3) การส่งเสริมการขยายตัวของอาคารในแนวราบ

4) การสร้างความคุ้มค่าและสร้างเศรษฐกิจด้วยการออกแบบปรับปรุงฟื้นฟูย่าน 

5) การออกแบบการเชื่อมต่อของแปลงที่ดินกับโครงข่ายการสัญจรที่มีประสิทธิภาพด้วยการออกแบบปรับปรุงขนาดแปลงที่ดินหรือการวางผังฟื้นฟูย่าน 

6) การส่งเสริมระบบการสัญจรสีเขียวด้วยทางเดินและทางจักรยาน 

7) การส่งเสริมโครงสร้างพื้นฐานสีเขียว

8) การออกแบบข้อกำหนดที่ดิน อาคารและโครงสร้างพื้นฐานให้เป็นไปตามนโยบายและรูปแบบของผัง  และ

9) การสร้างการมีส่วนร่วมของกลุ่มผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในการพัฒนาพื้นที่รอบสถานีขนส่งมวลชน

           2. กลุ่มรูปแบบการพัฒนาระบบขนส่งมวลชนภาคมหานครและภาคเมือง

           มีเป้าหมายในการคัดเลือกระบบขนส่งมวลชนที่สอดคล้องกับลักษณะการเดินทางและยุทธศาสตร์การพัฒนาเมือง  การออกแบบกลยุทธ์เพื่อสร้างโครงข่ายระบบขนส่งมวลชนระดับต่างๆ ให้เชื่อมต่อระหว่างย่านการใช้ที่ดินและภายในเขตเศรษฐกิจรอบสถานีอย่างมีประสิทธิภาพ การสร้างแผนยุทธศาสตร์การขนส่งมวลชนที่มีความเหมาะสมกับขนาดเมืองและเศรษฐกิจที่ได้ประมาณการเติบโตในอนาคตไว้ การกำหนดที่ตั้งของสถานีหลักและสถานีย่อยในเขตเศรษฐกิจและย่านการพักอาศัยตามแผนยุทธศาสตร์เมือง  และกรณีศึกษาการพัฒนาพื้นที่รอบสถานีขนส่งมวลชนจากต่างประเทศ

เครดิตภาพ Kaid Benfield, Switchboard.NRDC

           3. กลุ่มการปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานและระบบการเข้าถึงสถานีขนส่งมวลชน

           กล่าวถึงแนวทางการปรับปรุงฟื้นฟูโครงสร้างพื้นฐาน สาธารณูปโภค สาธารณูปการ ที่โล่ง และสถานที่สาธารณะที่มีอยู่เดิมและที่จะสร้างขึ้นใหม่ให้มีศักยภาพในการให้บริการ  มีความปลอดภัย ส่งเสริมสุขภาพให้กับประชาชน รวมทั้งการปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานทางเดินและทางจักรยานให้มีคุณภาพ พร้อมระบบการเชื่อมต่อด้วยการเดินทางสีเขียว (Green Mobility) ระหว่างย่านที่อยู่อาศัยกับย่านพาณิชยกรรมและสถานีขนส่งมวลชน

           4. กลุ่มการพัฒนาที่อยู่อาศัยและอสังหาริมทรัพย์ในพื้นที่ TOD

          ประกอบด้วย การวางแผนที่อยู่อาศัยและย่านพาณิชยกรรมให้มีความหลากหลายระดับราคา  การสร้างความหนาแน่นของอาคารแนวตั้งในพื้นที่รอบสถานี  การอนุรักษ์อาคารดั้งเดิมที่มีความสำคัญด้านสถาปัตยกรรมหรืออาคารที่มีประวัติความเป็นมาด้วยการส่งเสริมให้เป็นเอกลักษณ์ท้องถิ่น  การสร้างความกระชับกลุ่มอาคารอยู่อาศัยและพาณิชยกรรมภายในพื้นที่ TOD  การสร้างขนาดประชากรในพื้นที่อยู่อาศัยให้เพียงพอต่อการใช้บริการระบบขนส่งมวลชนและมีระดับทางเศรษฐกิจที่สอดคล้องกับการเดินทาง การวิเคราะห์ขีดความสามารถในการรองรับของพื้นที่ TOD และการกระตุ้นการเพิ่มประชากรให้สอดคล้องกับแผนยุทธศาสตร์เมือง

            5. กลุ่มการออกแบบข้อกำหนดการใช้ที่ดินและอาคารตาม FBCs

            ประกอบด้วย แนวทางการออกแบบ Zoning Codes จำแนกตามเกณฑ์มาตรฐานของ Form-Based Codes ได้แก่ Station Zoning, Residential Zoning, Retail Business Zoning, Neighborhood Business Zoning, Center District Zoning, Historic Center District, General Commercial Zoning, High Rise Business & Residential Zoning เป็นต้น  โดยใช้กรณีศึกษาการวางผังและการสร้างข้อกำหนดการออกแบบปรับปรุงฟื้นฟูย่านพาณิชยกรรมและที่อยู่อาศัยของต่างประเทศ

            6. กลุ่มการออกแบบโครงสร้างพื้นฐานสีเขียวในพื้นที่ TOD

             ประกอบด้วย การสร้างแนวทางการออกแบบและการก่อสร้างโครงสร้างพื้นฐานที่คำนึงถึงส่วนประกอบทางธรรมชาติ การสงวนรักษาพื้นที่ธรรมชาติที่เกี่ยวกับระบบการระบายน้ำและการจัดการน้ำฝน การปรับปรุงฟื้นฟูที่โล่งเพื่อการรองรับน้ำและการกักเก็บน้ำ รวมทั้งการออกแบบภูมิสถาปัตยกรรมที่คงสภาพทางธรรมชาติในพื้นที่ TOD ตามเกณฑ์ของ LEED ND เช่น การคัดเลือกทำเลที่ตั้งและการเชื่อมต่อที่ชาญฉลาด  รูปแบบย่านและความหนาแน่น  อาคารและโครงสร้างพื้นฐานเขียว เป็นต้น

            7. กลุ่มการสร้างพันธมิตรและการมีส่วนร่วมเพื่อการพัฒนาพื้นที่ TOD

           ประกอบด้วย กลยุทธ์การสร้างเครือข่ายพัฒธมิตรร่วมเพื่อการพัฒนาพื้นที่ TOD ให้ประสบผลสำเร็จ  โดยกลยุทธ์การมีส่วนร่วมของหน่วยงานและองค์กรดังนี้

1) หน่วยงานด้านการผังเมือง 

2) ผู้ประกอบการอสังหาริมทรัพย์

3) กลุ่มเจ้าของแปลงที่ดิน

4) หน่วยงานการขนส่งมวลชนหรือผู้ประกอบการขนส่งมวลชน  และ

5) องค์กรภาคประชาชน  พร้อมเทคนิคการสร้างความร่วมมือทางวิชาการ  ทางการเงิน และภาระความรับผิดชอบในการบริหารโครงการ

           8. กลุ่มการวิเคราะห์การลงทุนการขนส่งมวลชนพร้อมโครงสร้างพื้นฐานและมูลค่าทางเศรษฐกิจจากการพัฒนาพื้นที่

           พื้นที่ TOD นับเป็นพื้นที่พิเศษที่รัฐและเอกชนร่วมกันลงทุนปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานและฟื้นฟูทางกายภาพเพื่อตอบสนองการประกอบการธุรกิจของประชาชนและหน่วยงานการขนส่งมวลชน การอยู่อาศัย และนันทนาการของประชาชนรอบสถานี ดังนั้น ในการสัมมนาจึงจะอธิบายเทคนิคการวิเคราะห์ความเป็นไปได้การลงทุนปรับปรุงพื้นที่ TOD  การประมาณการเติบโตทางเศรษฐกิจ  การศึกษาความคุ้มค่าในการใช้โครงสร้างพื้นฐานของประชาชน  โดยตัวชี้วัดจะกล่าวได้แก่ การเพิ่มขึ้นของ 1) ฐานภาษี 2) รายได้ทางธุรกิจ 3) การจ้างงาน  4) มูลค่าทรัพย์สิน  และ 5) โอกาสการมีคุณภาพชีวิตที่ดีของประชาชน

          9. กรณีศึกษาการวางผัง TOD ของเกาะสมุย

          ผังเมืองรวมเมืองเกาะสมุยได้ใช้เกณฑ์การเติบโตอย่างชาญฉลาดเป็นแนวทางในการออกแบบผังเมืองรวม โดยประยุกต์แนวทาง TOD และ Form-Based Codes ในการสร้างศูนย์พาณิชยกรรม ได้แก่ ศูนย์พาณิชยกรรมหลัก ศูนย์พาณิชยกรรมท่องเที่ยว และศูนย์พาณิชยกรรมชุมชน ซึ่งได้กำหนดให้การเชื่อมต่อการเดินทางระหว่างศูนย์หลักด้วยระบบขนส่งมวลชน และเชื่อมต่อภายในย่านด้วยทางเดินและทางจักรยาน ผังเมืองรวมเกาะสมุยนับเป็นผังแรกของประเทศที่ได้นำเกณฑ์การเติบโตอย่างชาญฉลาดประยุกต์ใช้ 

ประโยชน์ที่ผู้ร่วมการสัมมนาจะได้รับ

            สมาคมการผังเมืองไทยคาดหวังให้นักผังเมืองและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับการพัฒนาเมืองและการขนส่งมวลชนที่เข้าร่วมการประชุมได้รับองค์ความรู้ด้านทฤษฎีและเกณฑ์ แนวทาง และประสบการณ์การวางผังพัฒนาพื้นที่รอบสถานีขนส่งมวลชนซึ่งต่างประเทศได้นำลงสู่การปฎิบัติมามากกว่า 30 ปีแล้ว ประโยชน์ทางตรงที่หน่วยงานระดับนโยบายจะได้รับคือ การสามารถจัดทำนโยบายและแผนการพัฒนาทางกายภาพเมืองและแผนการคมนาคมและขนส่งให้มีความสอดคล้องกัน  การจัดทำนโยบายการพัฒนาพื้นที่รอบสถานีรถไฟฟ้าความเร็วสูง  และสถานีรถไฟฟ้าระดับเมือง  นอกจากนั้นยังสามารถนำไปออกแบบโครงการปรับปรุงฟื้นฟูเมืองในพื้นที่รอบสถานีขนส่งมวลชนให้สามารถนำลงสู่การปฏิบัติได้ สำหรับหน่วยงานระดับท้องถิ่น สามารถนำองค์ความรู้และประสบการณ์ที่ได้รับไปใช้ในการวางแผนปรับปรุงฟื้นฟูเมืองทั้งในพื้นที่ชั้นใน  ย่านชานเมือง และย่านเศรษฐกิจที่แผนกำหนดให้เกิดขึ้นใหม่ได้ทันที  หรือนำไปใช้สำหรับการปรับปรุงฟื้นฟูส่วนของเมืองที่มีโอกาสในการพัฒนาเป็นศูนย์การคมนาคมและขนส่งในอนาคตได้

ค่าลงทะเบียน 1,500 บาท (ลงทะเบียนเฉพาะวันแรก 1,000 บาท เฉพาะวันที่สอง 500 บาท) รวมเอกสารประกอบสัมมนาขนาด 150 หน้า อาหารกลางวันและอาหารว่าง 

ลงทะเบียนล่วงหน้าได้ที่แฟนเพจ สมาคมการผังเมืองไทยหรือ email: [email protected]

กด Like บน Facebook สมาคมการผังเมืองไทย