บทความสั้นๆ ของ อ.ฉันทฤทธิ์ วิโรจน์ศิริ สถาปนิก และนักผังเมืองอาวุโส ที่ให้แนวความคิดเกี่ยวกับทำเลที่ตั้งของกลุ่มอาคารศาลฎีกา ในปัจจุบัน พร้อมทั้งเสนอแนะในมุมมองของนักวิชาการทางด้านผังเมือง และสถาปนิกนักออกแบบ

เข้าสู่บทความครับ

Copy//ในฐานะประชาชนและสถาปนิกคนหนึ่ง ผมขออนุญาตนำเรียนเสนอในที่นี้ต่อศาลฎีกาผู้ทรงไว้ซึ่งความยุติธรรมสูงสุดแห่งชาติสยาม ในกรณีที่ตั้งของศาลฎีกา ซึ่งปัจจุบันกำลังดำเนินการอยู่บนพื้นที่ด้านทิศตะวันออกของสนามหลวง อันเคยเป็นพื้นที่ตั้งศาลต่างๆของกรุงรัตนโกสินทร์ และต่อมาก็ได้มีการย้ายไปสู่ที่ตั้งยังตำแหน่งต่างๆเพื่อให้เหมาะแก่สภาพความเปลี่ยนแปลงที่เกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและไม่หยุดยั้งของกรุงเทพมหานคร

ในบริบทพัฒนาการของประเทศ ที่ตั้งของศาลอันเคยประกอบไปด้วยศาลระดับแผนกต่างๆ ณ ใจกลางกรุงรัตนโกสินทร์แห่งนี้ได้กลายเป็นตำแหน่งที่มีปัญหาการจราจรคับคั่ง พลุกพล่านไปด้วยผู้คนนักท่องเที่ยวทั้งชาวไทยและต่างประเทศที่มาเยี่ยมชมพระบรมมหาราชวัง ซึ่งบุรพกษัตริย์ได้ทรงสร้างขึ้นไว้ให้เป็นสมบัติของชาติ และต่อมา ความคับคั่งของพื้นที่บริเวณนี้ก็ได้เป็นเหตุผลทำให้แม้องค์กษัตริย์รัชกาลต่อๆก็มาทรงพระกรุณาโปรดให้ย้ายที่ประทับออกไปสู่พื้นที่มีความเหมาะสมมากกว่านอกเกาะกรุงรัตนโกสินทร์ และต่อมาหน่วยราชการอื่นๆที่เคยตั้งอยู่ใกล้กับพระบรมมหาราชวัง เช่น กระทรวงกลาโหม กรมรักษาดินแดน ฯลฯ ก็ได้ย้ายออกไปสู่ที่ตั้งใหม่ที่เหมาะสมกว่า ทำให้บริเวณนี้เป็นแหล่งท่องเที่ยวที่สำคัญที่สุดด้านศิลปวัฒนธรรมของประเทศ เป็นที่เลื่องลือไปทั่วโลก

ผมมีความวิตกกังวลว่า การอยู่ตรงนี้จะเป็นข้อจำกัดแก่กิจกรรมของศาลเป็นอันมาก ที่เมื่อกาลเวลาผ่านไปได้มีความต้องการพื้นที่มากขึ้น เพื่อให้เหมาะสมแก่ขนาดองค์กรที่ต้องพัฒนาไปตามความเจริญเติบโตของจำนวนประชากรของประเทศ กิจกรรมของศาลหากตั้งอยู่ที่ตรงนี้ย่อมจะต้องประสบกับปัญหาผลกระทบจากการจราจรที่คับคั่งอยู่มากขึ้นตลอดเวลาในบริเวณ ทั้งยังจะเป็นปัญหาอย่างยิ่งแก่การรักษาความปลอดภัย ในกรณีที่อาจเกิดเหตุแย่งชิงตัวผู้ต้องหาในขณะมาศาล ซึ่งในอดีตก็ได้เคยเกิดขึ้นในบริเวณนี้มาแล้ว และโดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อเป็นกรณีของศาลสูงสุด ซึ่งมีผลสุดท้ายต่อความเป็นความตายของผู้ต้องหาซึ่งย่อมจะยอมเสียได้ทุกอย่างเพื่อโอกาสของตน

ผมขออนุญาตเรียนเสนอว่าที่ตั้งของศาลฎีกาแห่งใหม่นี้หากได้มีการทบทวนพิจารณาไปอยู่บริเวณศูนย์ราชการที่แจ้งวัฒนะน่าจะเหมาะสมที่สุด เพราะเป็นที่ตั้งของหน่วยงานต่างๆ รวมทั้งกระทรวงยุติธรรม ศาลปกครอง ศาลรัฐธรรมนูญ อยู่แล้ว การไปตั้งอยู่ ณ บริเวณนี้ของศาลฎีกาจะเป็นการเพิ่มพูนความสำคัญและเป็นสง่าราศีให้แก่ศูนย์ราชการหลักของประเทศอีกด้วย

ผมใคร่ขอเสนอความเห็นว่าที่ตรงนี้ควรจะพัฒนาเป็นพิพิธภัณฑ์ระบบยุติธรรมของประเทศไทย เพื่อให้เป็นแหล่งให้ความรู้ด้านประวัติศาสตร์กฎหมายความเป็นมาของระบบยุติธรรมของประเทศ และจะเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงศิลปวัฒนธรรมที่มีคุณค่าและเหมาะสมอย่างยิ่งต่อบริบทของการท่องเที่ยวของพื้นที่บริเวณนี้ ทั้งยังจะเป็นเกียรติคุณแก่ศาลเป็นอย่างสูงยิ่งที่ได้มอบมรดกแห่งศิลปวัฒนธรรมด้านนี้ให้แก่ประเทศชาติ ให้ประชาชนชาวไทยได้เรียนรู้ความเป็นมาของพัฒนาการระบบยุติธรรมของประเทศไทย ที่ต้องฝ่าฟันต่อสู้มาในรัชสมัยต่างๆของบุรพกษัตริย์ กว่าที่ประเทศไทยจะได้อยู่รอดปลอดภัยจากการคุกคามของมหาอำนาจผู้ล่าอาณานิคม ได้มีเอกราชทางศาลอย่างสมเกียรติและศักดิ์ศรีเทียบเท่านานาอารยะประเทศในโลก ให้ผู้คนได้สำนึกในพระมหากรุณาธิคุณขององค์พระมหากษัตริย์เหล่านั้น ผู้ได้ทรงทุ่มเทต่อสู้มาอย่างหนักหนาสาหัสเพื่อประทานความร่มเย็นเป็นสุขและเสรีภาพต่อพศกนิกรของพระองค์

จึงขอเรียนมาด้วยความเคารพอย่างสูง กระผมหวังเป็นอย่างยิ่งต่อการได้รับพิจารณาจากศาล ในความเห็นเสนอแนะจากประชาชนคนหนึ่ง

ฉันทฤทธิ์ วิโรจน์ศิริ

Jobb Virochsiri

มกราคม 2556

อ้างอิงลิ้งก์ บน Facebook

Thai Heritage – มรดกศิลปวัฒนธรรมไทย

http://www.facebook.com/photo.php?fbid=142482795910076&set=a.142482792576743.32556.141971419294547&type=1&theater